به گزارشنفت ما ، در آستانه اجرایی شدن برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) و در پی آن لغو تحریم های اعمال شده علیه ایران، این روزها صادرات گاز ایران به اروپا از مهم ترین محورهای مذاکره بین ایران و هیات هایی است که پس از توافق ایران و گروه 1+5 به تهران سفر کرده اند و به نظر می رسد اکنون ورود گاز ایران به قاره سبز نزدیک تر از همیشه است.
ایران رتبه اول را از نظر دخایر اثبات شده گازی در دنیا به خود اختصاص داده اما در تجارت جهانی گاز فقط 1.5 درصد سهم دارد، در این راستا با افزایش تولید گاز از میدان گازی پارس جنوبی و همزمان با مذاکره با کشورهای حاشیه خلیج فارس که در اولویت صادرات گاز ایران قرار دارند، گزینه های صادارت گاز به اروپا نیز در دست بررسی و مطالعه قرار دارند.
بر این اساس صادرات گاز به اروپا قدمتی نزدیک به 40 سال دارد و گفته می شود خط سراسری انتقال گاز دوم در سال 1976 با هدف صادرات به اروپا کشیده شد. در دوران اصلاحات نیز مذاکراتی با انگلستان، فرانسه و آلمان صورت گرفت و مقدمات این صادرات فراهم شد اما هیچ گاه در عمل اقدامی که منجر به صادرات گاز به اروپا شود صورت نگرفت.
اما این روزها و در شرایطی که ایران با شش قدرت جهانی به توافق رسیده و اروپا نیز پس از بحران ایجاد شده با روسیه که نقش مهمی در تامین گاز کشورهای اروپایی دارد به دنبال متنوع کردن منابع و مسیرهای انتقال گاز خود است، ایران به عنوان گزینه جدی تر مطرح شده است چرا که ایران می تواند در بلند مدت کمبود گاز اروپا را تامین کند.
در این زمینه بیژن زنگنه وزیر نفت پیشتر و در اردیبهشت ماه سال جاری که برای شرکت در کنفرانس انرژی برلین راهی آلمان شده بود، درباره گمانه زنیها درباره کمک تهران به متنوع شدن منابع گاز اروپا در آینده نزدیک، به روزنامه وال استریت ژورنال گفته بود که اولویت ما جهش در صادرات گاز به آسیا است نه اروپا.
پیش از آن د اواخر فروردین ماه و در یک نشست خبری وی درباره صادرات گاز ایران به اروپا از طریق ترکیه و همچنین آذربایجان اعلام کرده بود که اروپا همیشه جزو بازارهای صادراتی گاز ایران بوده اما بحث جدی در این زمینه صورت نگرفته است و اکنون نیز کسانی که این موضوع را مطرح می کنند به دنبال "مرده خری" هستند، به عبارت دیگر باید بعد از تحریمها درباره صادرات گاز به اروپا تصمیم بگیریم و اکنون اولویت ما صادرات گاز به کشورهای همسایه است.
اما زنگنه به تازگی از اعلام آمادگی اسپانیا برای استفاده از پایانههای واردات گاز (ال.ان.جی) این کشور برای ورود ایران به بازار گاز اروپا خبر داده و گفته که مذاکرات ایران و اسپانیا در این زمینه ادامه خواهد داشت.
در همین راستا رکن الدین جوادی،مدیر عامل شرکت ملی نفت نیز در کنفرانسی در برلین اعلام کرده که مذاکرات ایران با کشورهای اتحادیه اروپا برای عرضه گاز با خط لوله یا به صورت گاز طبیعی مایع شده (ال ان جی) ادامه دارد، به طوری که در نظر دارد دو سال و نیم دیگر نخستین واحد تولید ال ان جی خود را با ظرفیت تولید سالانه ١٠ میلیون تن راه اندازی کند.
اما بر سر صادرات گاز به اروپا از طریق خط لوله و یا ال ان جی اختلاف نظرهایی وجود دارد، امیر حسین زمانی نیا، معاون وزیر نفت معتقد است که با قیمتهای فعلی صادرات گاز به اروپا از طریق خط لوله مقرون به صرفه نیست و صادرات گاز از طریق LNG به اروپا صرفه اقتصادی دارد و ایران فاقد LNG است.
در مقابل اما محمد حسین مهدوی عادلی، دبیر کل مجمع کشورهای صادر کننده گاز اعلام کرده معتقد است که صادرات گاز به اروپا باید هم از طریق خط لوله و هم از طریق ال ان جی صورت بگیرد و با هر دو روش اقتصادی است.
وی همچنین بر این باور است که طبیعیترین عرضه کننده عمده گاز به اروپا همچنان روسیه باقی خواهد ماند و نه ایران و نه کشور دیگری نمی تواند جای روسیه را بگیرد اما اگراروپا خواستار متنوع کردن منابع تامین انرژی اش باشد مهمترین کشوری که می تواند این کار را انجام دهد ایران است که می تواند بخشی از تقاضای آینده را پوشش دهد.
در این راستا حمیدرضا عراقی، مدیرعامل شرکت ملی گاز، با اشاره به اینکه پس از توافق ایران و ١+٥، علاوه بر صادرات گاز به کشورهای همسایه، امکان صادرات گاز به اروپا از طریق ترکیه وجود دارد، گفته که امکان صادرات گاز از طریق ترکمنستان و آذربایجان نیز وجود دارد.
به گفته او کارشناسان معتقدند برای حضور در بازارهای جهانی در دوردست، باید گاز را به ال ان جی تبدیل کنیم و در این صورت صادرات گاز به اروپا مقرون به صرفه خواهد بود.
بر اساس این گزارش بنا به آخرین آمار، ایران نخستین دارنده ذخایر گاز در دنیا است و با تولید کنونی، تا 120 سال گاز خواهد داشت و این در حالی است که برخی از تامین کنندگان گاز اروپا کمتر از 20 تا 30 سال منابع گازی دارند.
در چنین شرایطی که بازار گفت و گوی ایران و هیات هایی از اروپا و آفریقا و آسیا برای ورود به ایران وسرمایه گذاری در صنعت نفت و گاز داغ است به نظر می رسد صادرات گاز ایران به قاره سبز بیشتر از گذشته جنبه عملی گرفته ودر صورت ادامه مذاکرات در این زمینه احتمالا اولین دارنده ذخایر گازی دنیا تامین کننده بخشی از انرژی مورد نیاز قاره سبز خواهد شد.
منبع: ایسنا