به گزارش نفت ما،اقتصاد هند با گاز ایران میتواند از بخش مهمی از افت ۱۱درصدی تولید ناخالص داخلی خود به دلیل قطعی برق نیروگاههای زغالی جلوگیری کند؛ افتی که به اقتصاد ۲۰۵۰ میلیارد دلاری هند حدود ۲۲۰ میلیارد دلار ضرر میزند.
همین امر هندوستانیها را علاقهمند به گسترش همکاری با ایران کرده است. محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه ایران که دومین دوره سفرهای منطقهای خود را بعد از توافق هستهای از کشور لبنان آغاز کرده، بعد از سفر به سوریه و پاکستان و ملاقات با مقامات این کشورها، به دهلی نو رفت. ظریف در دیدار با سوشما سواراج، وزیر امور خارجه هند درباره راههای گسترش همکاری میان ۲ کشور بهویژه طرحهای بندری، حملونقل، پتروشیمی، نفت و گاز و کریدور شمال و جنوب بحث و تبادلنظر کرد.
اقتصاد و انرژی ایران
ایران با قرار گرفتن در کانون ۷۵ درصد از منابع انرژی جهان و با داشتن بیش از ۱۵۷ میلیارد بشکه ذخیره قابل استحصال هیدروکربوری مایع و ۳۳/۶ تریلیون مترمکعب ذخیره قابل استحصال گاز طبیعی و به دلیل نزدیکی مراکز تولید نفت و گاز آن به آبهای بینالمللی میتواند به یکی از قطبهای بدون منازع قدرت در جهان تبدیل شود. این در حالی است که بالفعل کردن قابلیتهای ایران به معنای توسعه صنعت نفت، گاز، پتروشیمی و بخشهای پاییندستی این صنعت در کنار بهبود روابط میان ایران و جهان خارج بهویژه کشورهای منطقه است؛ توسعهای که علاوه بر افزایش ظرفیت تولید و نوسازی صنعت نفت ایران میتواند توسعه صنعتی ایران را در پی داشته و نقش ایران را در معاملات بینالمللی و منطقهای افزایش دهد.
در این میان هندیها میدانند که پس از برداشته شدن تحریمها و در آینده نزدیک، اقتصاد ایران با منابع عظیم نفت و گاز و سرزمینی که در قلب انرژی جهان قرار گرفته است و با داشتن جمعیتی بیش از ۷۰ میلیون نفر و نیروی کار تحصیلکرده و پیشرفتهایی که در زمینههای صنعتی بهدست آورده، در صورت بازگشت مدیریتشده به عرصه تجارت بینالملل و برخورداری از دانش فنی و هایتکها، در ۱۰ سال آینده توان افزایش تولید ناخالص داخلی خود را به بیش از ۲۵۰۰ میلیارد دلار دارد. البته این مهم با رشد اقتصادی سالانه ۸ درصدی ممکن نیست، اما توان اقتصادی و تولید ناخالص داخلی ایران فراتر از ۳۷۰ یا ۴۰۰ میلیارد دلار است که امروز به عنوان پایه اقتصادی برای محاسبات آینده از آن استفاده میکنیم.
در این زمینه صنایع نفت، گاز، پالایش و پتروشیمی ایران به همراه صنایع پاییندستی در بخش محصولات تکمیلی و نهایی نیازمند سرمایهگذاری خارجی برای نوسازی و توسعه و بهرهمندی از دانش فنی و فناوری «هایتک» دنیا هستند و در بخش شدت مصرف هم کارهای بسیاری باید انجام شود.
و اما اقتصاد هند
کشور هند با جمعیتی بیش از یک میلیارد و ۲۵۲ میلیون نفر و مساحتی حدود ۳ میلیون و ۲۸۷ هزار کیلومتر مربع در حالی در میان دارندگان ذخایر زغالسنگ جهان رتبه پنجم را به خود اختصاص داده که این کشور در بخش نفت و گاز بیشتر به جهان خارج وابسته است و افزونبر ۲۵ درصد جمعیت آن با مشکلات دسترسی نداشتن به برق دست و پنجه نرم میکنند. این در حالی است که نیروگاههای تولید برق هند با مشکل تامین پایدار سوخت روبهرو هستند و از زغالسنگ به عنوان منبع اصلی تولید انرژی استفاده میکنند. حال آنکه این کشور با استفاده از ذخایر عظیم گازی ایران میتواند به سرعت این مشکل را برطرف کند. از سوی دیگر هند با واردات گاز از ایران میتواند هرچه سریعتر نیاز آن بخش از مردم خود را که هنوز از نعمت سوخت پاک و روشنایی برق برخوردار نیستند و جمعیت آنها بیش از ۳۰۰ میلیون نفر است، برطرف کند.
همچنین اقتصاد هند با واردات گاز از مسیر ایران میتواند از بخش مهمی از افت ۱۱ درصدی تولید ناخالص داخلی این کشور که به دلیل قطعی برق نیروگاههای زغالی آن رخ میدهد، جلوگیری کند؛ خسارتی که با توجه به اقتصاد ۲۰۵۰ میلیارد دلاری هند در سال ۲۰۱۴میلادی رقمی افزونبر ۲۲۰ میلیارد دلار را دربرمیگیرد. در چشمانداز بینالمللی انرژی (۲۰۱۱ EIA) برآورد شده که هند و چین بزرگترین سهم را از رشد تقاضای انرژی آسیا تا سال ۲۰۳۵ میلادی به خود اختصاص میدهند. زغالسنگ و پس از آن نفت و بیوماس سنتی (به عنوان مثال: سوزاندن هیزم و زباله) از جمله بزرگترین منابع تامین انرژی هند هستند. اقتصاد هند از سال ۲۰۰۰ میلادی تاکنون بهطور متوسط رشد ۷ درصدی را تجربه کرده که البته این رشد مخاطراتی همچون بدهی خارجی بالا که رقمی افزونبر ۴۲۵ میلیارد دلار را تا پایان دسامبر ۲۰۱۴ در بر میگیرد، کمبود زیرساختها و قطبی شدن احزاب سیاسی را نیز در پی داشته است. تولید ناخالص داخلی هند در سال ۲۰۱۴میلادی با جمعیت نیروی کار ۵۰۲ میلیون نفری و نرخ بیکاری ۶/۸ درصدی دارای رشد اقتصادی ۲/۷ درصدی بوده است.
انرژی هند
وابستگی بالای هند به نفت خام وارداتی، شرکتهای تامینکننده انرژی این کشور را به تلاش برای تنوع بخشیدن به منابع تامین انرژی واداشته که از جمله آن میتوان به گاز طبیعی اشاره کرد. هرچند به نظر سازمان بینالمللی انرژی، دولت هند ممکن است به دلیل یارانههای سوخت، افزایش وابستگی به واردات و ناسازگار بودن اصلاحات در بخش انرژی، قادر به ارائه منابع امن و پایدار برای تقاضای انرژی در این کشور نباشد. سیاست انرژی هند بر تمرکز روی تامین منابع انرژی برای پاسخگویی به نیازهای اقتصاد رو به رشد خود استوار شده به طوری که مصرف انرژی اولیه در این کشور از سال ۱۹۹۰ تا۲۰۱۱ میلادی به بیش از ۲برابر افزایش یافته و این افزایش در حالی است که در طول این دوره، سرانه مصرف انرژی هند همچنان پایینتر از کشورهای توسعهیافته است. از آغاز سیاستهای جدید اقتصادی هند در سال ۱۹۹۱میلادی، جمعیت هند بهطور فزایندهای از روستاها به مراکز شهری نقل مکان کرده و منابع تامین انرژی آنها به دلیل دور شدن از زیستتودههای سنتی به منابع دیگر انرژی منتقل شده است. بخش صنعت با بیش از ۴۰ درصد از کل تقاضای انرژی اولیه، بزرگترین مصرفکننده انرژی هند در سال ۲۰۰۹ میلادی بوده که بهطور عمده از سوی زیستتودههای سنتی تامین شده است.
نفتخام
تولید داخلی نفت هند در سالهای اخیر با رکود مواجه شده و شرکت ملی نفت هند به طور فزایندهای در حال خرید سهام و سرمایهگذاری در میدانهای نفتی دارای ریسک در خارج از این کشور است. از طرفی واردات نفت هند از سال ۱۹۹۰ تا پایان سال ۲۰۱۱ میلادی از ۴۰ درصد تقاضای داخلی به ۷۰ درصد افزایش یافته است. در این راستا دولت هند شرکتهای نفتی این کشور را ترغیب به کسب داراییهای خارج از کشور در بخش بالادستی نفت میکند تا چارهای باشد برای محافظت از بخش انرژی هند در برابر نوسانات جهانی قیمت نفت.
به این ترتیب نیروگاههای تولید برق هند با مشکل تامین پایدار سوخت روبهرو هستند و از زغالسنگ به عنوان منبع اصلی تولید انرژی استفاده میکنند و این در حالی است که این کشور با استفاده از ذخایر عظیم گازی در اختیار ایران میتواند به سرعت این مشکل را برطرف کند.
هند با پیوستن هرچه سریعتر به خطوط لوله گاز ایران خواهد توانست نیاز آن بخش از مردم خود را که هنوز از نعمت سوخت پاک و روشنایی برق برخوردار نیستند و جمعیت آنها افزونبر ۳۰۰ میلیون نفر است، برطرف کند. همچنین تغذیه انرژی هند از طریق مسیرهای منتهی به گاز ایران میتواند از بخش مهمی از افت ۱۱ درصدی تولید ناخالص داخلی این کشور که به دلیل قطعی برق نیروگاههای زغالی آن رخ میدهد، جلوگیری کند؛ خسارتی که با توجه به اقتصاد ۲۰۵۰ میلیارد دلاری هند رقم کوچکی به نظر نمیرسد! بنابراین به نظر میرسد با توجه به برچیده شدن تحریمهای بینالمللی علیه ایران و نظر به نیازهای روز افزون هند به انرژی، عملیاتی کردن هرچه سریعتر پروژههای انتقال گاز از ایران به هند برای این کشور از مزیتهای بالایی برخوردار است. پروژهای بس اقتصادی که از هزینههای کمتری نسبت به دیگر روشهای انتقال انرژی (یکچهارم) برخوردار بوده و هر روز تعلل در آن سودی است که برای مردم هند از دست خواهد رفت.
منبع: صمت