میدان گازی مشترک پارس جنوبی که در خلیج فارس و در آب‌های سرزمینی ایران و قطر واقع شده است، بزرگ‌ترین میدان گازی جهان است که ۷ درصد از ذخایر گاز دنیا و ۵۰درصد از ذخایر گاز ایران را در بر گرفته‌است و ۷۰ درصد از گاز تولیدی کشور در این میدان تولید می‌شود.
تاریخ انتشاريکشنبه ۱۹ شهريور ۱۴۰۲ - ۰۸:۰۰
کد مطلب : ۱۵۸۴۴۹
پارس جنوبی چرا مهم است؟
به گزارش آژانس رویدادهای مهم نفت و انرژی "نفت ما"،در این میدان ۳۸سکوی فعال عملیاتی، یک سکوی اقامتی و یک بارج شناور اقامتی در دریا مستقر است. همچنین در این منطقه ۶۰۰۰ کیلومتر خط لوله از سکوهای ۳۸ گانه تا ساحل کشیده شده که حدود ۳۰۰۰ کیلومتر آن خط لوله گاز ترش و نزدیک به ۳۰۰۰ کیلومتر خط لوله گلایکول یا ضد یخی است که به آن گاز تزریق می‌شود.یک‌سوم میدان پارس جنوبی در اختیار ایران است و دوسوم آن در جغرافیای کشور قطر قرار دارد. هرچند ایران از نظر مساحت، میزان کمتری از میدان را در اختیار دارد، اما از نظر میزان تولید لحظه‌ای از قطر پیشی گرفته است. قطر بهره‌برداری از این میدان را بسیار زودتر از ایران آغاز کرده و به همین دلیل در تولید انباشته و کل از کشور ما جلوتر است.
ارزش محصولات فاز ۱۱، سالانه پنج میلیارد دلار برآورد شده و تولید حدود ۶۵۰ تا ۷۰۵ میلیون متر مکعب گاز در روز از نظر ارزش حرارتی و تولید هیدروکربن معادل تولید چهار تا ۴.۵میلیون بشکه نفت خام در روز است. طرح توسعه فاز ۱۱ میدان پارس جنوبی از سال ۷۹ رقم خورد، اما تا سال‌ها بعد به دلیل بدعهدی‌های شرکت‌های خارجی در زمینه مشارکت در این طرح، مسیری پرفراز و نشیب را تا رسیدن به بهره‌برداری طی کرد. مهر۱۴۰۰، توسعه فاز ۱۱ به عنوان اولویت در دستور کار وزارت نفت قرار گرفت. آذر ۱۴۰۱، دکل حفاری well target ۲ با هدف سرعت‌بخشیدن به حفاری در موقعیت نصب شد و در تیر ۱۴۰۲، سکوی ۱۲ C جابه‌جا و در موقعیت ۱۱ B نصب شد و در نهایت، ۶ شهریور با حضور رئیس‌جمهور افتتاح شد. محمدحسین متجلی، مدیرعامل شرکت نفت و گاز پارس که توسعه فازهای پارس جنوبی را برعهده دارد، از حضور مردم بوشهر در این مراسم به عنوان یک نقطه عطف یاد می‌کند.
جابه‌جایی سکوی ۱۲
سکوی ۱۲ C که در شرقی‌ترین نقطه مخزن واقع شده است، با افت تولید مواجه شده بود. به همین دلیل شرکت ملی نفت تصمیم به جابه‌جایی سکو گرفت.حدود سه تا چهار سال لازم بود تا برای موقعیت ۱۱ B، یک سکوی جدید طراحی و مهندسی و تجهیزات آن خریداری و نصب شود. به همین دلیل به جای ساخت یک سکوی جدید، از سکوی ۱۲ C استفاده شد و به این صورت در زمان صرفه‌جویی شد. اهمیت جلوگیری از هدررفت زمان در بهره‌برداری از یک میدان مشترک هنگامی بهتر درک می‌شود که بدانیم در صورت تعلل در بهره‌برداری، شریک از بهره بیشتری برخوردار خواهد شد. هر سکوی دریایی توسط یک خط دریایی ۳۲ اینچ به پالایشگاه خشکی (که به‌طور متوسط ۱۱۰ تا ۱۱۵ کیلومتر است) متصل می‌شود. برای اتصال سکوی ۱۲ Cتا پالایشگاه فاز ۱۲ (که حدود ۱۲۰ کیلومتر خط لوله است)، از ظرفیت خط لوله ۱۲ C استفاده شد. با جابه‌جایی سکوی ۱۲ C و استفاده از ظرفیت خط لوله آن، غیر از جلوگیری از هدررفت زمان، حدود ۸۰۰ میلیون دلار صرفه‌جویی رقم خورد.
توان مهندسی ایرانی
نصب یک سکو در موقعیتی که چاه‌های زنده (چاه‌های در حال بهره‌برداری) در آن وجود دارد، نیازمند مهندسی بسیار دقیق است که به دست متخصصان ایرانی انجام شد.پیش از این، همه سکوها در خشکی ساخته و توسط بارج به موقعیت نصب حمل می‌شدند. اما این بار متخصصان یک سکوی زنده (سکویی که از آن بهره‌برداری می‌شود) را از حالت بهره‌برداری خارج و وارد فرآیند قبل از راه‌اندازی کردند.وقتی سکویی ساخته می‌شود وارد فرآیند پیش‌راه‌اندازی و راه‌اندازی می‌شود، اما این‌بار همه فرآیندها معکوس شد؛ سکو از حالت زنده خارج و توسط شناور اوشنیک (که در اختیار شرکت تأسیسات دریایی است) حمل شد و در موقعیت ۱۱ B قرار گرفت.شرکت پتروپارس، به عنوان پیمانکار اصلی، مسئولیت توسعه فاز ۱۱ پارس جنوبی را بر عهده دارد. همچنین شرکت نفت و گاز پارس (یکی از شرکت‌های تابعه شرکت ملی نفت ایران) مسئولیت انجام مطالعات مهندسی، ساختمان، نصب و راه‌اندازی همه فازهای میدان مشترک پارس جنوبی را بر عهده دارد.علاوه بر حفاری‌های لازم برای طرح توسعه فاز ۱۱ پارس جنوبی و انتقال سکوی ۱۲ C، تمام ۳۸ سکوی پارس جنوبی توسط شرکت‌های ایرانی راه‌اندازی شده است. در سال گذشته، با تولید روزانه ۷۰۵ میلیون متر مکعب، رکورد تولید گاز از این میدان به ثبت رسید که قرار است با طرح‌های توسعه فاز ۱۱ و خط ۱۶، این عدد افزایش یابد.
منبع: روزنامه جام جم
ارزش محصولات فاز ۱۱، سالانه پنج میلیارد دلار برآورد شده و تولید حدود ۶۵۰ تا ۷۰۵ میلیون متر مکعب گاز در روز از نظر ارزش حرارتی و تولید هیدروکربن معادل تولید چهار تا ۴.۵میلیون بشکه نفت خام در روز است. طرح توسعه فاز ۱۱ میدان پارس جنوبی از سال ۷۹ رقم خورد، اما تا سال‌ها بعد به دلیل بدعهدی‌های شرکت‌های خارجی در زمینه مشارکت در این طرح، مسیری پرفراز و نشیب را تا رسیدن به بهره‌برداری طی کرد. مهر۱۴۰۰، توسعه فاز ۱۱ به عنوان اولویت در دستور کار وزارت نفت قرار گرفت. آذر ۱۴۰۱، دکل حفاری well target ۲ با هدف سرعت‌بخشیدن به حفاری در موقعیت نصب شد و در تیر ۱۴۰۲، سکوی ۱۲ C جابه‌جا و در موقعیت ۱۱ B نصب شد و در نهایت، ۶ شهریور با حضور رئیس‌جمهور افتتاح شد. محمدحسین متجلی، مدیرعامل شرکت نفت و گاز پارس که توسعه فازهای پارس جنوبی را برعهده دارد، از حضور مردم بوشهر در این مراسم به عنوان یک نقطه عطف یاد می‌کند.
جابه‌جایی سکوی ۱۲
سکوی ۱۲ C که در شرقی‌ترین نقطه مخزن واقع شده است، با افت تولید مواجه شده بود. به همین دلیل شرکت ملی نفت تصمیم به جابه‌جایی سکو گرفت.حدود سه تا چهار سال لازم بود تا برای موقعیت ۱۱ B، یک سکوی جدید طراحی و مهندسی و تجهیزات آن خریداری و نصب شود. به همین دلیل به جای ساخت یک سکوی جدید، از سکوی ۱۲ C استفاده شد و به این صورت در زمان صرفه‌جویی شد. اهمیت جلوگیری از هدررفت زمان در بهره‌برداری از یک میدان مشترک هنگامی بهتر درک می‌شود که بدانیم در صورت تعلل در بهره‌برداری، شریک از بهره بیشتری برخوردار خواهد شد. هر سکوی دریایی توسط یک خط دریایی ۳۲ اینچ به پالایشگاه خشکی (که به‌طور متوسط ۱۱۰ تا ۱۱۵ کیلومتر است) متصل می‌شود. برای اتصال سکوی ۱۲ Cتا پالایشگاه فاز ۱۲ (که حدود ۱۲۰ کیلومتر خط لوله است)، از ظرفیت خط لوله ۱۲ C استفاده شد. با جابه‌جایی سکوی ۱۲ C و استفاده از ظرفیت خط لوله آن، غیر از جلوگیری از هدررفت زمان، حدود ۸۰۰ میلیون دلار صرفه‌جویی رقم خورد.
توان مهندسی ایرانی
نصب یک سکو در موقعیتی که چاه‌های زنده (چاه‌های در حال بهره‌برداری) در آن وجود دارد، نیازمند مهندسی بسیار دقیق است که به دست متخصصان ایرانی انجام شد.پیش از این، همه سکوها در خشکی ساخته و توسط بارج به موقعیت نصب حمل می‌شدند. اما این بار متخصصان یک سکوی زنده (سکویی که از آن بهره‌برداری می‌شود) را از حالت بهره‌برداری خارج و وارد فرآیند قبل از راه‌اندازی کردند.وقتی سکویی ساخته می‌شود وارد فرآیند پیش‌راه‌اندازی و راه‌اندازی می‌شود، اما این‌بار همه فرآیندها معکوس شد؛ سکو از حالت زنده خارج و توسط شناور اوشنیک (که در اختیار شرکت تأسیسات دریایی است) حمل شد و در موقعیت ۱۱ B قرار گرفت.شرکت پتروپارس، به عنوان پیمانکار اصلی، مسئولیت توسعه فاز ۱۱ پارس جنوبی را بر عهده دارد. همچنین شرکت نفت و گاز پارس (یکی از شرکت‌های تابعه شرکت ملی نفت ایران) مسئولیت انجام مطالعات مهندسی، ساختمان، نصب و راه‌اندازی همه فازهای میدان مشترک پارس جنوبی را بر عهده دارد.علاوه بر حفاری‌های لازم برای طرح توسعه فاز ۱۱ پارس جنوبی و انتقال سکوی ۱۲ C، تمام ۳۸ سکوی پارس جنوبی توسط شرکت‌های ایرانی راه‌اندازی شده است. در سال گذشته، با تولید روزانه ۷۰۵ میلیون متر مکعب، رکورد تولید گاز از این میدان به ثبت رسید که قرار است با طرح‌های توسعه فاز ۱۱ و خط ۱۶، این عدد افزایش یابد.
منبع: روزنامه جام جم
