توجه به ظرفیتهای موجود یک راهبرد عقلائی در بهره وری سرمایه

  به گزارش آژانس رویدادهای مهم نفت و انرژی "نفت ما"، این درحالی است که واحدهای تفکیک و خالص سازی این مجتمع با ظرفیت حدود ۳۰ درصدی مشغول به فعالیت بوده و میزان تولیدات به تناسب کاهش یافته است!
از طرفی در حالیکه پالایشگاه گازی بیدبلند خلیج فارس با هدف جمع آوری گازهای مشعل مناطق نفت خیز جنوب و شرق کارون برای تامین خوراک پتروشیمی های منطقه ویژه اقتصادی ماهشهر با سرمایه گذاری 3.4 میلیارد دلاری در فاز ۱ به بهره برداری رسیده است. پالایشگاه گازی بیدبلند خلیج فارس سالانه 10.3 میلیون تن متان، 1.5 میلیون تن اتان، 1 میلیون تن پروپان، 500 هزار تن بوتان، 500 هزا تن میعانات، 10.5 میلیون تن NGL 900 , 1000  و 2.25 میلیون تن NGL1200 , 1300 دارد که با توجه به کاهش تولید نفت مناطق نفت خیز جنوب، ظرفیت این پالایشگاه نیز تاکنون به بیش از ۵۰ درصد افزایش نیافته است و این به معنی سرمایه گذاری نامتناسب در حوزه میان دست پتروشیمی است و ظرفیتی معادل دو میلیارد دلار سرمایه گذاری انجام شده به دلیل کمبود خوراک مورد بهره برداری واقع نمی شود.
در نمایشگاه حمایت از ساخت داخل در صنعت پتروشیمی در کیش در 28 بهمن 1399 تفاهمنامه ۳ میلیون یورویی (2.7 میلیارد دلاری) بین شرکت صنایع پتروشیمی خلیج فارس و انجمن سازندگان تجهیزات صنعت نفت ایران (استصنا) برای ساخت مگاپروژه پتروشیمی پلی الفین «الماس ماهشهر» منعقد شد. در زمین اختصاص یافته برای مرحله نخست و بخشی از مرحله دوم مگاپروژه شامل واحدهای پلی‌پروپیلن و بوتادین، اجرا می‌شود و واحدهای پلی‌اتیلنی و مونو اتیلن گلایکول و… در زمین دیگری ساخته می‌شود. در 5 تیر ماه 1400 بود که خبر عملیات اجرایی این مگاپروژه رسانه ای شد و  دکترعلی عسکری مدیر عامل جدید هلدینگ خلیج فارس هم مجددا از آغاز عملیات اجرایی آن خبر داده است. مگاپروژه پتروشیمی الماس بندرماهشهر، مشتمل بر یک واحد الفین به ظرفیت یک میلیون و ۲۶۰ هزار تن اتیلن، ۴۲۰ هزار تن پروپیلن و ۵ واحد پلیمری شامل دو واحد پلی اتیلن سنگین(اچ‌دی)، یک واحد پلی اتیلن سبک خطی (ال ال دی)، یک واحد پلی پروپیلن، یک واحد‌ مونو اتیلن گلایکول (ام ای جی) و یک واحد بوتادین است.این در حالیستکه سرمایه گذاری های انجام شده در شرکتهای فرساشیمی، مروارید و بوشهر به دلیل حاشیه سود منواتیلن گلیکول در ابهام است و واحد فرساشیمی در سال ۱۴۰۰ روزهایی طولانی توقف تولید داده است.
نکته ای که در این میان مورد غفلت واقع شده اینست که در حالیکه مجتمع های پتروشیمی منطقه ویژه اقتصادی ماهشهر با کمبود خوراک مواجهند هزینه 2.7 میلیارد دلاری برای ساخت مجتمعی جدید که تامین خوراک آن فاقد قطعیت و اطمینان لازم هست بنظر زودهنگام و یا بیهوده خواهد بود. مشخص نیست که خوراک آن چگونه می خواهد بنا بر ادعای مسوولان هلدینگ خلیج فارس از درون این هلدینگ تولید و تامین شود! بنظر می رسد مدیریت جدید هلدینگ خلیج فارس که توجه خاصی به بهره وری سرمایه دارند با توجه به حجم بالای سرمایه گذاری در این طرح و از طرفی محدودیت منابع مالی در کشور و وجود پروژه های متعدد نیمه کاره در صنعت پتروشیمی؛ تامل و بازبینی مجدد در احداث این طرح ضرورت بیشتری پیدا می کند.
در پایان، ذکر دیدگاه های محمد حسن پیوندی قائم مقام سابق شرکت ملی صنایع پتروشیمی به عنوان حسن ختام این یادداشت، خالی از لطف نیست. وی معتقد است که توجه به سه موضوع مهم می‌تواند مسیر حرکت صنعت پتروشیمی کشور را هموار کند. نخست، برنامه‌ریزی برای نوسازی مجتمع‌های قدیمی پتروشیمی مثل بندر امام، رازی، شیراز و سایر مجتمع‌های قدیمی. دوم، برنامه‌ریزی و تسریع در روند احداث پتروپالایشگاه‌ها و سوم، تثبیت قیمت خوراک متناسب با نرخ‌های بین‌المللی و فوب خلیج فارس با تخفیفی معقول به منظور ترغیب سرمایه‌گذاران به سرمایه‌گذاری که البته این امر هم منوط به برنامه‌ریزی قدرتمند در شرکت ملی صنایع پتروشیمی است.