برآوردهای مراجع بین المللی نشان می دهد که متاسفانه علیرغم بومی سازی تجهیزات مورد نیاز در بخشهای بالادستی و پایین دستی صنعت نفت، با عدم افزایش تولید روبرو هستیم.
در رابطه با بومی سازی قطعات صنعتی نصب شده در پالایشگاه ها و پتروشیمی ها باید گفت که بومی سازی خوب است اما اگر تکنولوژی ساخت آن وجود نداشته باشد می تواند ضربه غیر قابل جبرانی به صنعت چند میلیارد دلاری کشور وارد سازد.
حتی در برخی مواقع دیده شده کالاهایی با کیفیت بسیار پایین که عمدتا ساخت کشور های چین و هند می باشند با تغییر پلاک و مشخصات به عنوان کالای ساخت داخل معرفی شده و در صنعت به کار گرفته شده، که نتیجه آن بر همه واضح و مبرهن است.
مثالی دیگر در ساخت قطعات پمپ ها و کمپرسورها است که با عنایت بر حساسیت کارکرد و تالرنس نزدیک به صفر ساخت قطعات، بومی سازی شده و موجبات خسارات به تجهیز میلیون دلاری و غیر قابل جایگزین پالایشگاه گردیده است.
از طرف دیگر هر فعالیت اقتصادی بر اساس جدول هزینه-فایده قابل نقد و اندازهگیری است ولی در این موضوع متاسفانه نگاه کارشناسی وجود ندارد و مشخص نیست با وجود هزینه های بالا چه فایده ای نصیب صنعت پالایشگاهی و پتروشیمی ما شده است. با دید بر این موضوع که قطعات و دستگاههای موجود در این صنعت بسیار خاص و موردی ساخته میشود و در صنایع دیگر یا کاربردی نداشته یا کابرد آنها بسیار اندک است که این امر توسعه محصول را با مشکل مواجه می کند.
از سوی دیگر اغلب اوقات نیاز به تامین کالا به سرعت و زمان تحویل وابسته است و با توجه به روند کند و زمانبر مهندسی معکوس و بومی سازی، خط تولید را با توقف و یا کندی تولید روبه رو می سازد در صنعتی که روزانه میلیون ها دلار ارزآوری دارد توجیه پذیر به نظر نمی رسد.
علاوه بر موضوعات فوق باید به این نکته اشاره کرد که محیط های پالایشگاهی فوقالعاده خطرساز و آبستن حوادث می باشند که استفاده از تجهیزات safety با کیفیت بالا ضروری است اما در برخی مواقع دیده شده که با بومی سازی این قطعات حوادث در سطح پالایشگاه ها و پتروشیمی ها افزایش یافته و ورای خسارات مادی متاسفانه موجب خسارات جانی به کارکنان این شرکتها گردیده است.
مدیر بازرگانی خارجی انرژی صنعت مهراد