به گزارش " عصر صنعت " ؛هرساله با آغاز فصل سرما و وارونگی دما، آلودگی هوا پررنگ‌تر از قبل خود را نشان می‌دهد. یکی از دلایل آلودگی هوا مازوت‌سوزی است. مازوت نوعی نفت کوره به شمار می‌آید که کیفیت پایین و ویسکوزیته بالایی دارد و در نیروگاه‌های حرارتی و موارد مشابه از آن استفاده می‌شود.در واقع مازوت را می‌توان از جمله ترکیب‌های نفت خام به شمار آورد که حاصل تقطیر جزء به جزء آن به هنگام پالایش نفت خام است و بعد از تبخیر بنزین و سایر فرآورده‌های سبک‌تر، از نفت خام بدست می‌آید.زمانی که این مواد به خاک یا آب‌های سطحی می‌رسند، بخشی از آن‌ها تبخیر می‌شوند، برخی دیگر نیز به دلیل نشتی مخازن نگهداری آن‌ها در آب و خاک حل خواهند شد و آسیب‌های بسیاری به همراه دارند.
باوجود تمام آسیب‌هایی که سوخت مازوت بر سلامت انسان، محیط زیست و کره زمین می‌گذارد، گزارش‌هایی از مصرف این سوخت در نیروگاه‌هایی همچون نیروگاه شازند منتشر شده است.
داریوش گل علیزاده  - سرپرست مرکز ملی هوا و تغییر اقلیم سازمان حفاظت محیط‌ زیست با بیان اینکه ۱۶ نیروگاه بخاری در کشور داریم که مازوت مصرف می‌کنند، اظهارکرد: مخازن و مشعل نیروگاه‌ بعثت در تهران ، نیروگاه اسلام آباد در اصفهان، نیروگاه شهید منتظری در اصفهان ، منتظر قائم فردیس کرج پلمب شده است و ۱۲ نیروگاه دیگر نیز به‌صورت مدیریت شده و تلفیقی از مازوت استفاده می‌کنند.
 وی ادامه داد: رویکرد سازمان این است که از سوخت پاک استفاده شود. براساس ماده ۱۳ قانون هوای پاک باید سوخت پاک در اختیار واحدهای صنعتی، تولیدی و نیروگاه‌ها قرار گیرد، در غیر این صورت باید سیستم‌های کنترلی در اختیار قرار گیرند تا نیروگاه‌ها بتوانند آلاینده‌هایی که منتشر می‌شوند را به حد مجاز برسانند ولی متاسفانه نیروگاه ها فاقد تجهیزات کنترلی هستند که این موضوع در دست پیگیری است.
 به گفته سرپرست مرکز ملی هوا و تغییر اقلیم سازمان حفاظت محیط‌ زیست ماده ۲۳ قانون هوای پاک بسیار به این مسئله تاکید دارد ولی مشکل اصلی این است که نیروگاه‌های ما بسیار قدیمی هستند و اجرای برخی از پروژه‌های کنترلی برای آن‌ها ممکن نیست  البته وزارت نیرو برنامه دارد که محتوای گوگرد مازوت را قبل از احتراق کاهش دهد تا بعد از احتراق میزان آلاینده‌ها به حداقل برسد.
 گل علیزاده با بیان اینکه انرژی در ایران به‌صورت لجام گسیخته‌ای مصرف می‌شود، گفت: ایران از نظر شدت بالای مصرف انرژی رتبه اول را در دنیا دارد، ما ۱۵ برابر کشور ژاپن و ۲.۵ برابر میانگین جهانی انرژی مصرف می‌کنیم. عدم مدیریت مصرف انرژی ، آلودگی‌ها را شدیدتر می‌کند چرا که ۹۴ درصد پایه تولید انرژی در ایران سوخت‌های فسیلی است و کاملا طبیعی است که اثرات تجمعی این میزان مصرف سوخت فسیلی چه در صنعت، خودروها، موتورخانه‌ها و سیستم‌های گرمایشی و سرمایشی موجب ایجاد آلودگی هوا در زمان وارونگی دما و بروز شرایط ناسالم در کیفیت هوا شود.
 وی در پاسخ به این سوال که آیا امکان به صفر رساندن مصرف سوخت فسیلی در ایران وجود دارد یا نه؟ گفت: در حال حاضر به هیچ وجه امکان به صفر رساندن مصرف سوخت‌های فسیلی وجود ندارد و تنها می‌توان میزان مصرف آن را کاهش داد. ما در نیمه دوم سال به‌ویژه در فصل زمستان حدود ۳۹ تا ۴۰ هزار مگاوات مصرف برق داریم ولی این میزان مصرف در تابستان امسال به ۶۹ هزار مگاوات افزایش یافت.
 سرپرست مرکز ملی هوا و تغییر اقلیم سازمان حفاظت محیط‌ زیست تاکید کرد: اگر مصرف انرژی برق را کاهش دهیم می‌توانیم تعمیرات برخی از نیروگاه‌های مازوت‌سوز را به زمان وارونگی دما انتقال دهیم اما به‌طور کلی در حال حاضر این کار به دلیل این که میزان گاز تحویلی به شبکه داخلی محدود است و بخش اعظمی از این گاز نیز صرف بخش خانگی و تجاری می‌شود ، چندان امکان‌پذیر نیست.
  وی ادامه داد: اگر مصرف گاز در بخش خانگی و تجاری را مدیریت کنیم و کاهش دهیم حداقل حدود ۲۵  میلیون مترمکعب از مصرف مازاد گاز جلوگیری می‌شود. این کار به معنای صرفه‌جویی نیست و تنها کاهش مازاد مصرف گاز است و اگر ۵ تا ۷ درصد از مازاد مصرف گاز در این دو بخش جلوگیری کنیم حدود ۳۵ میلیون متر مکعب صرفه‌جویی می‌شود.
 سرپرست مرکز ملی هوا و تغییر اقلیم سازمان حفاظت محیط‌ زیست در پاسخ به این سوال که آیا فناوری مصرف انرژی پاک در ایران وجود دارد یا خیر؟ گفت: فناوری انرژی پاک هزینه بسیار بالایی دارد و درضمن یک انرژی پایدار نیست. ما به لحاظ ظرفیتی جزو کشورهای رتبه یک انرژی خورشیدی هستیم علاوه بر آن می‌توانیم از ظرفیت انرژی‌های باد و زمین گرمایی کشور نیز بهره‌ ببریم ولی باید همزمان در مسیر واقعی‌سازی بهای انرژی گام برداریم.
 گل علیزاده در پایان تصریح کرد: به دلیل ارزان قیمت بودن سوخت فسیلی، بهای برقی که در نیروگاه‌های فسیلی تولید می‌شود نیز ارزان‌تر است. متاسفانه هزینه جانبی تولید برق در نیروگاه‌های فسیلی که موجب آلودگی هوا است به عنوان هزینه و بهای تولید برق محاسبه نمی‌شود، باید این آسیب در بهای برق لحاظ شود که در این صورت بهای بالاتری خواهد داشت.
 
منبع: ایسنا