وزیر امور خارجه آمریکا در یک کنفرانس خبری با همتای کرهایاش با تلاش برای مقصر جلوه دادن ایران به خاطر وقفه در مذاکرات وین، مواضع کشورش را درباره تحولات اخیر در این زمینه شرح داد.
به گزارش آژانس رویدادهای مهم نفت و انرژی "نفت ما"، آنتونی بلینکن در یک کنفرانس خبری مشترک با پارک جین، همتای کرهای خود در پاسخ به سوالی درباره احیای توافق هستهای[برجام] گفت: کارهای زیادی انجام شد تا ببینیم میتوانیم به پایبندی دوجانبه به برجام بازگردیم یا نه. با اتحادیه اروپا، با شرکای اروپایی و چین و روسیه در مدت یک سال گذشته همکاری کردهایم. اساسا به ایران بستگی دارد که تصمیم بگیرد میخواهد در این توافق مشارکت کند یا نه، چون بیشتر کار ملحق شدن دوباره به این توافق تکمیل شده است.
بلینکن افزود: اما آنچه شاهدش بودهایم، این بوده که ایران به دخیل کردن مسائلی فراتر به این مذاکرات ادامه داده است و چنین چیزی در این موقعیت هیچ جایی ندارد. بنابراین، آنها اگر میخواهند با چیزی که مورد مذاکره قرار گرفته است پیش برویم، چیزی که امکانش وجود دارد اگر ایران بخواهد، به سرعت کارش پایان بگیرد، باید تصمیم بگیرند و باید سریع این کار را انجام دهند.
وزیر امور خارجه آمریکا در ادامه درباره تحولات رخ داده در زمینه همکاری ایران با آژانس بینالمللی انرژی اتمی در پی تصویب قطعنامهای به تلاش آمریکا و کشورهای اروپایی برجام علیه ایران در شورای حکام آژانس، گفت: مسلما وظایف ایران ذیل مقررات منع اشاعه تسلیحات اتمی در قبال تعهداتش نسبت به آژانس، از جمله تعهداتی که مدت زیادی از عمل به آنها سر باز زده است، تا جایی که ابراز آن برای آژانس از طریق قطعنامه شورای حکام اهمیت داشته، با وجود عدم پایبندی ایران به آنها، مایه نگرانی عمیقی است. حالا ایران در واکنش به آژانس اقداماتی به طور مثال خاموش کردن دوربینهای نظارتی آژانس را انجام داده که همه چیز را چالش برانگیزتر میکند، از جمله بازگشت به برجام را.
او در این راستا گفت: یکی از منافع مهم برجام، جامعترین و کاملترین مقررات نظارتی و بازرسیای بود که تا به حال در هر توافق کنترل تسلیحاتی وجود داشته است. اگر ایران در حالا مختل کردن این هم باشد، دیگر فکر میکنم امکان بازگشت به پایبندی را بیشتر کاهش میدهد. بنابراین، به خود ایران بستگی دارد و فکر میکنم به زودی شاهد این خواهیم بود که با اقداماتش دنبال چه چیزی است. اقداماتی که شاهدش بودهایم، دلگرمکننده نبودهاند.
اظهارات بلینکن درباره مذاکرات احیای توافق هستهای در وین در پی این مطرح میشود که مذاکرات وین چند ماه است به دنبال برخی تحولات ایجاد شده در مناسبات سیاسی بینالمللی در پی حمله روسیه به اوکراین و وجود برخی مسائل حل نشده میان آمریکا و ایران در جریان مذاکرات، با وقفه مواجه شده است.
اخیرا نیز آمریکا و کشورهای اروپایی برجام با اقدامی که بر تنشهای موجود در زمان وقفه در مذاکرات افزوده است، قطعنامهای را علیه ایران در شورای حکام آژانس بینالمللی انرژی اتمی ارائه کردند که هفته پیش به تصویب رسید.
۳۰کشور رای موافق، ۲ کشور (چین و روسیه) رای مخالف و ۳ کشور (هند، لیبی و پاکستان) رای ممتنع دادند.
در پیشنویس این قطعنامه آمده بود: شورای حکام از ایران میخواهد که هرچه فوری برای اجرای تعهدات قانونیاش اقدام و بدون اتلاف وقت به پیشنهاد مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی برای همکاری بیشتر جهت شفافسازی و حلوفصل مسائل باقیمانده پادمانی عمل کند.
ایران در پی تصویب این قطعنامه گفته بود، پاسخ آن «قاطع و متناسب» خواهد بود.
بهروز کمالوندی، سخنگوی سازمان انرژی اتمی روز چهارشنبه گذشته اعلام کرد: تصمیم بر این شد تا بخشی از همکاریهای فراتر از پادمان که جزو تعهدات ما نبود و بر مبنای حسن نیت انجام میشد، متوقف شود مثلا ضبط برخی از فعالیتها توسط دوربینهای آژانس و دستگاه سنجش غنای برخط و فلومتر آژانس در ایران.
کمالوندی گفت که امروز دستور داده شد تا فعالیت این دوربینها قطع شود، البته در گذشته هم قرار نبود اطلاعات این دوربینها مگر در حالت پذیرش شرایط ایران، به آنها داده شود. مبنای این کار هم قانون اقدام راهبردی برای لغو تحریمها و صیانت از منافع ملت ایران است.
سازمان انرژی اتمی نیز در پی این، با انتشار ویدیویی از خاموشی تعداد قابل توجهی از دوربینهای نظارتی آژانس بین المللی انرژی اتمی خبر داد. در این ویدیو نشان داده میشود که اپراتورها، برق متصل به دوربینهای فراپادمانی را قطع میکنند.
سعید خطیبزاده، سخنگوی وزارت امور خارجه ایران در نشست خبری روز گذشتهاش درباره مذاکرات وین و تحولات چند روز اخیر با تاکید بر اینکه تمام اقدامات ایران برگشت پذیر است، گفت: اگر همین فردا در وین توافق نهایی شود تمام اقدامات ایران در ارتباط با کاهش تعهدات برجامی از لحاظ فنی برگشت پذیر است و آنچه که برگشت ناپذیر است تروریسم اقتصادی آمریکا و همراهانش علیه ملت ایران است. درد و رنجی که آنها بر مردم ایران اعمال کردند برگشت ناپذیر است.
خطیب زاده تصریح کرد: توافق در دسترس و ممکن است. اگر آمریکا دو کار انجام دهد. اول اینکه از این توهم اهرم سازی عبور کند و دوم اینکه بپذیرد به تعهدات خود ذیل برجام و قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت سازمان ملل عمل کند و اگر چنین موضوعی صورت بگیرد همین فردا میتوانیم به وین برویم و توافق را نهایی کنیم.
او افزود: آنچه که مشخص است این است که آمریکا میخواهد مذاکرات را تطویل کنن و برخی موضوعات دوجانبه را از طریق وین حل کند. این دار و دستهسازی و کارهایی که با سه کشور اروپایی در این چارچوب انجام میشود تبانی پشت پردهای است که قصد دارند که از طریق فشار آنچه را که ما تاکید داریم در توافق اجرایی نشود.