پتروشیمی زنجان جز مصوبات دولت نهم به استان در اردیبهشت ماه سال ۱۳۸۵ بود، و به عنوان تنها واحد تولید کننده کود اوره در شمال غرب کشور مطرح است اما با گذشت بیش از ۱۴ سال هنوز در ابتدای راه با پیشرفت زیر ۳۰ درصد قرار دارد.

 به گزارش آژانس رویدادهای مهم نفت و انرژی"نفت ما "،   پروژه‌های نیمه کاره‌ای بسیاری همچون کتابخانه 11 ساله مرکزی زنجان، پروژه 6 ساله دو خطه کردن راه‌آهن زنجان به تهران، استادیوم 15 هزار نفری، پروژه 11 ساله باغ موزه دفاع مقدس، پروژه سبزه میدان و چندین طرح دیگر مانند پروژه عظیم پتروشیمی 14 ساله زنجان، از جمله آن‌ها است.
پروژه‌هایی که در اکثر آن‌ها قرار بر افتتاح سه تا حداکثر چهار ساله بود اما قریب به اتفاق هیچ یک از آن‌ها با گذشت چندین سال پس از وعده تکمیل و مورد بهره‌برداری قرار نگرفته‌اند و شاید از مهم‌ترین دلایل عدم تکمیل، وعده‌هایی بوده که مدیران وقت بر روی کاغذ طرح‌ریزی کرده‌اند و بعد از مدتی که زمان عمل رسیده از اجرای گفته‌های خود نیز ناتوان مانده‌اند.
 
یکی از پروژه‌هایی که نه تنها در زنجان بلکه در شمال غرب کشور مطرح است طرح پتروشیمی زنجان است که جز مصوبات دولت نهم به استان در اردیبهشت ماه سال 1385 بود، و به عنوان تنها واحد تولید کننده کود اوره در شمال غرب کشور مطرح بود.
این پتروشیمی که بعد از تقریبا 7 ماه یعنی در آذر ماه 1385 عملیات اجرایی‌اش استارت زده شد بر اساس وعده‌هایی که داده شد باید در عرض 4 سال که استاندارد جهانی است مورد بهره‌برداری قرار می‌گرفت اما هنوز بعد از گذشت بیش از 14 سال از کلنگ زنی، این پروژه زیر 30 درصد پیشرفت فیزیکی داشته است.
با این که طی همان سال‌ها اعلام شده بود پروژه مذکور نیازمند 500 میلیون دلار اعتبار است که 350 میلیون دلار به صورت ارزی و 150 میلیون دلار به صورت ریالی تامین خواهد شد، به عبارتی دیگر قرار بر تامین 80 درصد سرمایه از شرکت های داخلی استان و 20 درصد از طریق صنایع ملی پتروشیمی بود، اما خبری از تحقق آن‌ها نیست و از سویی دیگر افزایش قیمت دلار طی سال‌های اخیر به حدی بوده که مانع از تکمیل این پروژه بسیار عظیم شده است. حال با شرایط موجود افقی که برای بهره‌برداری پتروشیمی زنجان می توان انتظار داشت شاید این پروژه تا چندین دهه همچنان بی ثمر به حال خود رها شده باشد.
اما این طرح دارای مشکلاتی هست که نباید ناگفته از جزئی از آن‌ها عبور کرد، پتروشیمی یکی از عظیم‌ترین پروژه‌هایی است که نیاز به 16.5 میلیون متر مکعب آب در سال دارد و سد گلابر تامین کننده آب خواهد بود اما در کنار این پروژه، صنعت فولاد نیز استفاده کننده از آب این سد است، در صورتی که هدف از اجرای سد گلابر تامین آب کشاورزی برای قریب به 9 هزار هکتار بوده است.
اما چرا چنین طرح‌های صنعتی در منطقه‌ و استانی به تصویب می‌رسند که همواره با مشکل آب مواجه بوده است؟ بر اساس چه قانونی قرار است تا آب مورد نیاز کشاورزان و زمین های کشاورزی اهالی منطقه ایجرود در اختیار دو صنعت فولاد و پتروشیمی قرار گیرد؟ افق تکمیل این طرح چه زمانی است با این که قول اشتغال بیش از 4 هزار نفر از فارق التحصیلان دانشگاهی در پتروشیمی داده شده بود اما نه پتروشیمی سر گرفت و نه این وعده. آیا همچنان باید برای به سرانجام رسیدن این طرح چشم انتظار بود؟
باب‌الله فتحی، فرماندار ایجرود در ارتباط با پروژه‌های نیمه کاره این شهرستان گفت: با اتمام پایان دولت یازدهم سعی بر این است که پروژه‌های نیمه تمام که پیشرفت بالایی دارند هر چه سریع‌تر تکمیل شده و به بهره‌برداری برسد و این برنامه‌ریزی است که دولت در تمام دوره‌ها در پایان دوره ریاست بر آن تاکید دارد تا پروژه‌ای نیمه تمام به دوره بعدی انتقال نیابد.
وی افزود: تمرکز حال حاضر نیز بر این است تا پروژه‌هایی که بالای 80 درصد پیشرفت دارند مورد بهره‌برداری قرار گیرند که یکی از این پروژه‌ها که جز مهم‌ترین آن‌ها است، بهره‌برداری از چهار خطه کردن جاده زنجان به ایجرود و سپس به سمت بیجار است.
فرماندار ایجرود با بیان این که یکی از مهم‌ترین مباحث در ارتباط با پروژه‌های نیمه تمام در ارتباط با پروژه پتروشیمی که در حال حاضر به اوره و آمونیاک تغییر نام داده است، گفت: با پیگیری‌هایی که متولیان امر، مدیر عامل شرکت، مسئولین استانی و استاندار بر این پروژه دارند، امیدوار هستیم تا در سال 1400 شاهد آغاز به کار قسمتی از این مجموعه و تولید کود اوره و آمونیاک باشیم.
این مسئول با بیان این که موانع گسترده‌ای در مقابل پیشرفت این پروژه به وجود آمده عنوان کرد: زمان خرید دستگاه‌ها و تجهیزات مورد نیاز پتروشیمی با تحریم‌ها مواجه شد و نتوانستیم لوازمات مورد نیاز را وارد کنیم.
فتحی با اشاره به این که پروژه در حال حاضر دارای پیشرفت فیزیکی 28 درصدی است، تصریح کرد: طی سال گذشته با اتفاقات مناسبی که رخ داد پیشرفت ریالی پروژه بهبود یافت و تجهیزاتی خریده شد و اگر این تجهیزات نصب شود می‌تواند تاثیر گذار در امر تولید کود اوره طی ماه‌های آغازین سال پیش رو باشد.
اما با تمام آنچه که گفته شد پیشرفت جزئی این پروژه بعد از گذشت 14 سال نشان می‌دهد تا به سرانجام رسیدن پتروشیمی زنجان راه دور و درازی در پیش است و شاید تا چند دهه دیگر مورد بهره‌برداری و استفاده قرار نگیرد، و این پروژه همچون سوغاتی سنگین از دولت نهم به دولت دهم، یازدهم و دوازدهم و همینطور به دولت‌های بعدی همچنان انتقال یابد!

منبع: تسنیم