موانع بسیاری پیش روی توسعه صنعت پتروشیمی قرار دارد؛ دشواری سرمایه گذاری به دلیل فقدان ثبات و عدم وجود قوانین حمایتی یکی از جدی ترینِ این موانع است.

افزایش دامنه تحریم ها در چند سال اخیر و کوتاه شدن دست سرمایه گذار خارجی از پروژه های پتروشیمی در کشور، توسعه این صنعت را با مشکلات عدیده ای مواجهه کرده است، با این حال و به رغم وجود انباشتی از مشکلات و معضلات در حوزه پتروشیمی، شرکت های داخلی با تلاشِ جهادی خود توانسته اند پروژه های مهمی را با هدف توسعه صنعت پتروشیمی کلید بزنند و اجرایی کنند. مهندس تقی صانعی، مدیر عامل پتروشیمی نوری در گفتگو با نفت ما ضمن اشاره به پروژه های اجرایی این پتروشیمی به موانعی که پیش روی توسعه صنعت پتروشیمی قرار دارد اشاره می کند.  

سه ابرپروژه پتروشیمی نوری، مهربان با محیط زیست

مهندس تقی صانعی در ابتدا و در توضیح پروژه های در دست اجرای پتروشیمی نوری گفت: پتروشیمی ما در حال حاضر سه طرح بزرگ را در دست اجرا و انجام دارد. این پروژه ها عبارتند از: «اوره- آمونیاک هنگام»، که امیدوارم بخش آمونیاک این پروژه نیمه اول 1401راه اندازی شود و بخش اوره نیز بلافاصله پس از آن به خط تولید برسد. پروژه بعدی شیرین سازی برش سنگین(‏Heavy End‏) است که در حدود 34 درصد پیشرفت داشته، پروژه  Heavy End از این حیث مهم است که با اجرای آن می توانیم به گازوییل شیرین که از وجه محیط زیستی بسیار سلامت و کم آسیب است دست پیدا کنیم. گازوییلی که در این واحد تولید می شود دارای استانداردهایی در اندازه های یورو 5 و یورو 6 است، این گازوییل همچنین می تواند در آینده خوراک واحد «ال. ای. بی» شود. پروژه سوم پتروشیمی نوری که این طرح نیز از حیث محیط زیستی بسیار حایز اهمیت است، پروژه «زیرو فلرینگ» می باشد، بهره برداری از این پروژه به پتروشیمی نوری این امکان را می دهد که فلر حاصل از عملیات تولید را به صفر برساند و در همان حال، گازهایی که همراه با فلر می سوزد را به گاز ال. پی. جی، گاز شیرین و کود سولفات آمونیوم تبدیل کند. این پروژه همچنین برای نخستین بار در منطقه عسلویه اجرا می شود. امیدواریم بهره برداری از این طرح، الگو و انگیزه ای برای سایر پتروشیمی ها باشد که آنها نیز با به صفر رساندن فلرخود ضمن صیانت از محیط زیست، از سوختن گازهای همراه فلر ممانعت کنند. سودمندی دیگری که اجرای این پروژه دارد، کمک به کاهش آلودگی صنعتی منطقه از طریق جلوگیری از آلایندگی گوگرد هنگام سوختن و تبدیل آن به کود سولفات آمونیوم است که این کود در کشاورزی مصارف زیادی دارد و مهم تر از آن کودی وارداتی است؛ به همین اعتبار تولید این کود از گوگرد می تواند کشور را از واردات آن بی نیاز کند.» وی افزود: علاوه بر این سه پروژه بزرگ، پتروشیمی نوری پروژه های دیگری نیز در چشم انداز آتی خود دارد که اغلب در مرحله پژوهش آرندی قرار دارند.

مشکل توسعه در ضعف و بی ثباتی رویه هاست

مهندس تقی صانعی در توضیح موانع مهمی که پیش روی توسعه صنعت پتروشیمی و به تبع آن رسیدن این صنعت به «زیرو فلرینگ» است، گفت: صنعت پتروشیمی در ایران به دلایل داشتن ذخایر عظیم گازی و ذخایر مایع، پتانسیل زیادی برای توسعه و به همان نسبت ایجاد رشد اقتصادی و ثروت آفرینی دارد. در سالهای اخیر نیز که تداوم تحریم های بین المللی وضعیت اقتصاد کشور را شدیدا متاثر کرده، بار ارز آوری بر دوش صنعت پتروشیمی بوده. در خصوص توسعه این صنعت در سالهای پیش رو، پیش بینی ها حاکی از این است که در سال 1401 تولید محصولات پتروشیمی می بایست به 100 میلیون تن در سال برسد و در سال 1406 این مقدار به 133 میلیون تن افزایش یابد، تحقق این برنامه چیزی در حدود 100 میلیارد دلار سرمایه لازم خواهد داشت؛ این در حالی است که موانع بسیاری پیش روی توسعه صنعت پتروشیمی قرار دارد؛ دشواری سرمایه گذاری به دلیل فقدان ثبات و عدم وجود قوانین حمایتی یکی از جدی ترینِ این موانع است. بخش خصوصی که مسئول ایجاد رشد و توسعه در صنعت پتروشیمی است به دلیل عدم ثبات در قوانین از جمله ناپایداری قیمت خوراک گاز و خوراک مایع و بی توجهی به مصوبات مجلس در خصوص قیمت گذاری، قادر به سودآوریِ مد نظر خود نیست. در صورت تداوم این وضعیت و عدم ورود قانون گذار و مجلس به مساله با هدف حل آن، بی انگیزگی و بی اعتمادی در میان سرمایه گذارانِ بخش خصوصی، تحقق چشم انداز 1406 در بخش توسعه پتروشیمی را بی تردید با موانع جدید مواجه خواهد کرد. راه حل این معضل دیرپا در توسعه پتروشیمی، ایجاد اطمینان برای سرمایه گذار از حیث ثابت بودن قیمت خوراک و رفتن به سمت فرمولی است که ضامن این ثبات باشد.