هر چند ایران دومین دارنده ذخایر گاز طبیعی در جهان است، اما سالها سوء مدیریت و عوامل سیاسی مانند تحریم، مانع ارتقاء زیرساختها، اورهال و سرمایهگذاری بنیادی در صنعت گاز شده است.
رییس کمیته گاز و پتروشیمی مجلس در گفت و گو با نفت ما تاکید کرد؛
قطع گاز پتروشیمی ها در زمستان لطمات سنگینی به کشور وارد می کند
هیرش سعیدیان
18 مهر 1400 ساعت 7:42
هر چند ایران دومین دارنده ذخایر گاز طبیعی در جهان است، اما سالها سوء مدیریت و عوامل سیاسی مانند تحریم، مانع ارتقاء زیرساختها، اورهال و سرمایهگذاری بنیادی در صنعت گاز شده است.
بر این اساس، وزیر جدید نفت جواد اوجی اعلام کرد که «امسال در فصل سرما، روزی تا 200 میلیون مترمکعب کمبود گاز داریم» با توجه به این مسئله که خوراک واحدهای پتروشیمی از گاز طبیعی است، این موضوع به نگرانیها در میان فعالان این صنعت را دامن زده است. آنچه این نگرانی را تشدید کرد، خبر کسری ذخیره مخازن سوخت مایع مورد استفاده صنایع بود که توسط وزیر نفت اعلام شد، با این همه رئیس کمیته پتروشیمی و گاز کمیسیون انرژی مجلس شورای اسلامی به آژانس رویدادهای نفت و انرژی"نفت ما" گفت که این کسری جبران شده است و سطح ذخیره مخازن سوخت مایع به اندازه سال قبل رسیده است.
آیا بحران انرژی فولاد و سیمان در بخش پتروشیمی تکرار می شود؟
بحران قطعی برق در بخش مشترکان خانگی باعث شد تا دولت، صنایعی مانند فولاد و سیمان را ملکف کند تا تولید خود را به 50 درصد ظرفیت کاهش دهند و تنها در شیفت شب از ساعت 12 تا 8 صبح فعالیت کنند، این بخشنامه یک سونامی قیمت در بخش محصولات فولادی و سیمانی به وجود آورد و بهای برخی از این اقلام را تا 3 برابر افزایش داد.
در صورتی که پس از کمبود گاز طبیعی، دولت همین سناریو را در صنعت پتروشیمی تکرار کند و برای جبران کسری بخش مشترکان خانگی، جریان خوراک به آنها را کاهش دهد و یا قطع کند، پیشبینی می شود که قیمت محصولات نهایی بسیاری در بازار تحت تاثیر این تصمیم قرار گیرد.
اگر قطع برق ذوب آهنها و کارخانجات سیمان، تنها قیمت چند محصول مانند انواع سیمان و ورق فولادی را افزایش داد، با توجه به استفاده گسترده صنایع مختلف از مواد و محصولات پتروشیمی، نوسان در قیمت این محصولات، نمودار قیمتی صدها محصول را صعودی خواهد کرد.
در این خصوص و نگرانیهای موجود با رئیس کمیته گاز و پتروشیمی کمیسیون انرژی مجلس شورای اسلامی، گفتگو کردیم.
رمضانعلی سنگدوینی، رئیس کمیته گاز و پتروشیمی کمیسیون انرژی مجلس شورای اسلامی در اینباره به نفت ما گفت: در جلساتی که با وزیر نفت، آقای اوجی برگزار کردیم، یکی از محوریترین موضوعات، بحث لزوم تامین مناسب سوخت همه مشترکین و صنایع مختلف، در کشور بوده است. ایشان هم در زمستان با توجه به این موضوع که شاید نتوانند برای همه مشترکین، اعم از خانگی، صنعتی و دیگر حوزهها، سوخت گاز بدهند، مطمئناً باید برای آنها سوخت مایع فراهم کنند. بر اساس مذاکرات صورت گرفته، ما در کمیسیون انرژی به وزارت نفت تکلیف کردیم که حتماً صنایع مختلفی که امکان تامین سوخت گاز برای آنها در آینده فراهم نیست، باید سوخت مایع در اختیارشان قرار گیرد.
رئیس سابق شرکت گاز استان گلستان در ادامه افزود: با توجه به بررسی های انجام گرفته، حدود 800 صنعت بزرگ و نیروگاه مختلف هستند که نیازمند سوخت هستند و وزارت نفت نیز باید برای شرکت هایی که امکان تامین سوخت گاز برای آنها فراهم نیست، بحث سوخت جایگزین را در نظر بگیرد. البته تا آنجا که بنده اطلاع دارم، ظاهراً ذخیره مخازن سوخت مایع مورد استفاده صنایع و نیروگاههای بزرگ، در حدود 30 تا 40 درصد کمتر از سال قبل بود. با توجه به پیگیری های کمیسیون انرژی مجلس و جلسات مشترک هفتگی وزرای نیرو و نفت، ظاهراً این ذخایر در حال حاضر به اندازه ذخایر سال قبل رسیده است.
اولویت تامین گاز طبیعی با مشترکان خانگی است
نماینده حوزه انتخابیه گرگان و آق قلا در مجلس شورای اسلامی، ضمن اشاره به مشکلات پیش آمده در خصوص خاموشیهای پیش آمده در کشور گفت: آقای محرابیان قول داده اند دیگر در سال بعد، مردم با خاموشی مواجه نخواهند بود. البته مسئله واحدهای پتروشیمی با دیگر واحدهای صنعتی بسیار متفاوت است، خوراک شرکت های پتروشیمی در کشور گاز طبیعی است، حتماً باید تمهیداتی جدی از سوی وزارت نفت در نظر گرفته شود که خوراک مورد نیاز پتروشیمیها، تامین شود. نبود خوراک به معنی توقف کار پتروشیمی است که مشکلات زیادی بر کشور به وجود می آورد، بر این اساس باید مسئله تامین خوراک آنها در اولویت قرار گیرد و ما نیز در کمیسیون انرژی مجلس شورای اسلامی این موضوع را پیگیری خواهیم کرد، دیگر صنایع اگر گاز طبیعی در اختیار نداشته باشند، به هر حال می توان با سوخت جایگزین و مایع، مشکل آنها را رفع کرد، اما برای صنعت پتروشیمی کشور، چنین گزینه ای در دسترس نیست. به هر حال ما در تامین سوخت گاز در ماه های پیش رو ممکن است با کسری مواجه شویم و کشور نیازمند در پیش گرفتن راه حلهای فرادستگاهی و کلان، برای غلبه بر این چالش است.
عضو کمیسیون انرژی مجلس شورای اسلامی با اشاره به نقش کالاهای پتروشیمی در تامین مواد اولیه صنایع کشور، افزود: صنعت پتروشیمی، محصولات و مواد اولیه صنایع مادر ما را فراهم می کنند، کمبود این مواد اولیه باعث ایجاد اخلال در دیگر بازارها خواهد شد و بر این اساس با توجه به ارتباط این مسئله با معیشت مردم ما در مجلس این بحث را با جدیت پیگیری خواهیم کرد. اما یک واقعیت نیز وجود دارد، به هر حال اولویت اول بحث گاز طبیعی در بخش مشترکان خانگی است و در این موضوع شکی نیست، اما موضوعی که بنده و همکاران در مجلس با وزرای اسبق و فعلی نفت، مطرح کردیم لزوم اجرای درست قوانین برای پرهیز از مشکلات است.
وی گفت: حدود یک دهه از قانون مصوب هدف مندی یارانه ها می گذرد. در این قانون و مبحث 19 ساختمان، با توجه به نگاه کلانی که به مسئله تامین انرژی در کشور وجود داشت، تکالیفی تعیین شد، تا سطح بهره وری مصرف انرژی در کشور بالا رود. درصد بالای از مشترکان در کشور برای گرمایش چه در شهرها و چه روستا از بخاری گازی استفاده می کنند. سوال این است که دولت و سازمانهای اجرایی چقدر از تولید کننده بخش خصوصی حمایت کردند که بخاری تولید کند که بازدهی آن از 30 درصد به مثلاً 60 یا 70 درصد افزایش یابد؟
این چهره برجسته حوزه انرژی کشور، ضمن تبیین تبعات عدم اجرای قوانین، افزود: اگر تنها بخاری های بهره ور ساخته میشد و از طریق تخصیص سوبسید، پرت و هدر رفت انرژی در میان مشترکان خانگی کاهش می یافت، اکنون هیچ کدام از مشکلات فعلی را نداشتیم و لازم نبود که برای کمبود سوخت در زمستان نگران باشیم. عمده مصرف ما در بخش مشترکان خانگی است و حمایت وزارت نیرو و نفت از تولید کننده بخاری های گازی یا سازندگان صنعت ساختمان برای ارتقاء بهره وری مصرف انرژی، میتوانست نقطه پایانی باشد بر بسیاری از مشکلات، حمایتی که متاسفانه صورت نگرفت. اما اکنون نیز دیر نشده است و میتوان جلوی این خسران را گرفت، از هم اکنون نهادهای اجرایی درگیر و قاطبه دولت باید برای پیاده سازی این مهم شروع کنند به برنامه ریزی، تا اگر مردم از نتایج آن امسال بهره مند نشدند، لااقل برای سال بعد مثمر ثمر باشد.
سنگدوینی گفت: دولت باید از تولید کننده بخش خصوصی بخواهد که مثلاً بخاری با مصرف سوخت کمتری تولید کند و در مقابل بسته های حمایتی یارانه ای به این تولید کننده عرضه کند تا انگیزه و اشتیاق تغییر بهره ورانه محصول در وی به وجود آید و از نظر بهای تمام شده، توجیه اقتصادی داشته باشد. اگر تنها همین یک مورد اجرایی شود، می توان امید داشت که بخش عمده ای از کسری سوخت مورد نیاز تامین شود. وقتی سازمانی در وزارت نفت داریم به نام سازمان بهینه سازی مصرف سوخت، باید اقدامات بنیادین تری در دستور کار قرار گیرد. در حال حاضر هم، بحث گاز کشی به روستاها از همین مبحث بهینهسازی مصرف سوخت انجام می گیرد. البته ارتقاء بهره وری مصرف سوخت، فقط به مشترکان بخش خانگی خلاصه نمی شود، متاسفانه گمان نمی کنم بازدهی نیروگاههای سیکل ترکیبی هم بیشتر از 35 درصد باشد. به زبان ساده ما باید به سمت افزایش بازدهی برویم، اگر این کار را انجام ندهیم، در موضوع تامین انرژی با مشکلات مختلف، مواجه خواهیم شد و نمی توانیم به راحتی انرژی همه اقسام مصرف کننده را تامین کنیم.
رئیس کمیته گاز و پتروشیمی کمیسیون انرژی مجلس شورای اسلامی، افزود: همین الان هم کشور ما 3 یا 4 برابر برخی کشورهای در حال توسعه و توسعه یافته انرژی مصرف می کند که علت عمده آن هم همین، اتلاف منابع و هدررفت انرژی است.
کد مطلب: 140025