مدیرعامل پتروشیمی نوری در گفت و گوی تفصیلی با نفت ما تشریح کرد:
اجرای پروژه های سود ساز در پتروشیمی نوری
میثم قدیری
اشتراک گذاری :
صانعی گفت: در حال حاضر چندین پروژه خیلی خوب در شرکت پتروشیمی نوری در جریان است. در سال ۹۸ پروژه اوره - آمونیاک هنگام خریداری شد و امروز این پروژه در حال انجام است. تمام تلاش ما این است که سال ۱۴۰۰ واحد آمونیاک و ۱۴۰۱ واحد اوره را در سرویس قرار گیرد. این پروژه را خیلی حساب شده و با هدف داشتن حاشیه سود پایدار برای سهامداران خریدار گردید.
یکی از بزرگترین طرح های پترورشیمی جهان در ایران قرار دارد. شرکت پتروشیمی نوری به عنوان چهارمین و همچنین بزرگترین تولید کننده مواد آروماتیکی در ایران از جمله طرح های استراتژیک برنامه ۵ ساله سوم بوده که به عنوان یکی از بزرگترین تولید کننده های محصولات آروماتیکی در جهان با ظرفیت اسمی ۴.۵ میلیون تن در سال به صورت رسمی در تیرماه ۱۳۸۶ افتتاح و فعالیت خود را با نام برزویه آغاز کرد.
شرکت پتروشیمی نوری یکی از شرکت های موفق در بورس است که در تیرماه سال ۹۷ با کشف قیمت ۳۱۲۵۰ ریال برای هر سهم وارد بورس شد و در این مدت عملکرد خوبی را از خود به نمایش گذاشت.
از آنجا که شرکت پتروشیمی نوری جز معدود شرکت هایی است که میعانات گازی (کاندنسیت) مصرف می کند و معمولا شرکت های خوراک مایع همواره با حاشیه سود پایین تری نسبت به خوراک های گازی همراه هستند اما شرکت پتروشیمی نوری توانسته با عملکرد درخشان، سود سرشاری را نصیب سهامداران این شرکت نماید.
عملکرد فراتر از انتظار این شرکت بهانه ای شد تا با مهندس تقی صانعی مدیرعامل شرکت پتروشیمی نوری در خصوص وضعیت تولید، نرخ خوراک، سهام، زمان و چگونگی افزایش سرمایه این شرکت به گفت و گو بنشینیم . گفت و گوی خبرنگار آژانس رویدادهای مهم نفت و انرژی"نفت ما "،با مدیر عامل پتروشیمی نوری را در ادامه می خوانید.
آقای مهندس؛ بعنوان اولین سئوال بفرمایید که وضعیت فعلی شرکت پتروشیمی نوری چگونه است؟ پتروشیمی نوری چهارمین پلنت آروماتیک ایران و یکی از بزرگترین پلنت های آروماتیک جهان به شمار می رود. با توجه به مشکلات فنی که در سایر پتروشیمی های آروماتیک رخ داده، در حال حاضر تنها تولیدکننده پارازایلن و ارتو زایلن کشور شرکت پتروشیمی نوری و پتروشیمی اصفهان است. البته پتروشیمی اصفهان ظرفیت بسیار کمی دارد و بیشتر مصارف داخل کشور را پتروشیمی نوری تامین می کند. ظرفیت این شرکت حدود چهار و نیم میلیون تن محصولات آروماتیک، سوخت و محصولات دیگر است که در واحدهای الفین و تولید بنزین و گازوئیل استفاده می شود.
تقریبا ٥٥ درصد محصولات شرکت طبق گزارش هفت ماه سال ۱۳۹۹ به خارج از کشور صادر شده است و حدود ۴۵ درصد در مصارف داخلی شامل مجتمع هایی که اطراف این مجتمع هستند، بورس کالا و پتروشیمی تندگویان است . یکی از محصولات اصلی بنزن است که حدود ۴۳۰ هزار تن در سال تولید میشود. همه تولید بنزن برای تولید استایرن منومر به پتروشیمی پارس ارسال می گردد. محصولی که با آن علاوه بر صادرات، کل نیاز کشور را تامین میکند پارا زایلن وارتوزایلن است. ارتو زایلن ماده اولیه محصول ترفتالیک اسید است که در بورس کالا هر هفته عرضه می شود. علاوه بر اینکه پارازایلن منابع داخلی را تامین می کنیم، نیمی از آن را نیز صادر می شود. این شرکت محصولی به نام هوی اند دارد که شبیه گازوئیل است. ظرفیت تولیداین محصول حدود دو میلیون تن است و کل آن صادر میشود.
ارزش محصولات این شرکت متغیر است. در هفت ماه سال به طور متوسط اختلاف قیمت بین خوراک و محصول حدود ۸۰ دلار شد. اما این قیمت ها متغیر است و وابسته به عناصری همچون ؛ عرضه، تقاضا، فصول سال، کارخانجات مشابهی که در سطح جهان تولیدات این محصولات را دارند. جدا از اینها به قیمت نفت هم وابسته است. هر چه تغییر در قیمت نفت داشته باشیم با یک تاخیر زمانی قیمت محصولات ما نیز تغییر میکنند. پتروشیمی نوری در سال ۹۷ وارد بورس شد و توانست سود خوبی را در سال ۹۸ رقم بزند. در شش ماه اول سال ۱۳۹۹ شرکت شرایط خوبی داشت که چند علت دارد؛ یکی اینکه در شش ماه اول سال ظرفیت تولید مجتمع ۷ درصد بالای ظرفیت اسمی بود. کارخانههایی که بالای ظرفیتشان کار می کنند به دلیل اینکه هزینه های ثابتشان بالا نمی رود، قیمت تمام شده محصولات شان پایین می آید سودشان بیشتر می شود. از طرف دیگر همکاران ما ارزش افزوده محصولات را در یک حالت بهینه کنترل کردند. که این نیز یکی از دلایلی است که در سال ۹۹ سود خوبی داشتیم. به طور کلی کار کردن بالای ظرفیت اسمی و تولید محصولات با ارزش افزوده بیشتر ، از عوامل تولید سود در شرکت بوده است.
با توجه به اینکه حدود ۵۳ شرکت پتروشیمی تولیدی در سراسر کشور وجود دارد، یکی از عوامل مهمی که شرکتها نمی توانند بالای ظرفیت اسمیشان کار کنند و معمولاً زیر ظرفیت کار میکنند، کمبود خوراک است. خوشبختانه ما با پروژه ای که اجرا کردیم پتروشیمی نوری را به تمام پالایشگاههای پارس جنوبی متصل شده است. این در شرایطی است که سه تا از این پالایشگاه ها میتوانند کل خوراک شرکت را تامین کنند ولی با اجرای این پروژه، این مجتمع به تمام پالایشگاهها وصل شده است و هیچ موقع در تامین خوراک مشکل نداشتیم. هر زمان که یکی از این پالایشگاه ها به دلایل فنی و یا تعمیرات اساسی که دارند و از سرویس خارج می شدند، به دلیل اتصال به سایر پالایشگاه ها خوراک مجتمع تامین می شود .
خوراک مجتمع حدودا بالای ۹۲ درصد میعانات گازی است و حدود ۶ الی ۷ درصد بنزین پیرولیز است.
میزان مصرف خوراک حدود چهار و نیم میلیون تن به علاوه ۲۷۰ هزار تن بنزین پیرولیز است که از پتروشیمی جم دریافت می شود. به علاوه یکسری خوراک ها که حدود ۲ درصد هم نمی شود که از پتروشیمی های مختلف مثل پارس دریافت می گردد. در مجموع حدود چهار میلیون و ۸۰۰ هزار تن خوراک دریافت میکنیم که عمدتاً میعانات گازی است.
در زمینه تولید تمام سعی و تلاش ما این است که بتوانیم تا آخر سال با همین روند پیش برویم و گزارش و سود خوبی را به سهامداران مان بدهیم.
باتوجه به اینکه نرخ ارز در سال جاری رشد قابل توجهی داشته، پیش بینی شما از سود سهام پتروشیمی نوری چقدر خواهد بود؟
سود شش ماهه اول امسال حدود ۴۵۰۰ میلیارد تومان بود که در کدال هم اعلام شده است. سود هر سهم حدود ۱۴۰۰ تومان است. البته این سود همانطور که در کدال هم اعلام شده سود عملیاتی و سود ناشی از تسعیر نرخ ارز بوده که اگر ارز در باقیمانده سال هم بالا برود قطعاً سود هم بیشتر می شود و بالعکس. البته بخشی از سود هم به خاطر سپرده بانکی بوده چرا که به دلیل حجم بالای فروش، گردش مالی شرکت بالا بوده و این گردش بالا سبب ایجاد سود سپرده می شود.
روند اجرای پروژه های شرکت در چه وضعیتی است؟
در حال حاضر چندین پروژه خیلی خوب در شرکت پتروشیمی نوری در جریان است. در سال ۹۸ پروژه اوره - آمونیاک هنگام خریداری شد و امروز این پروژه در حال انجام است. تمام تلاش ما این است که سال ۱۴۰۰ واحد آمونیاک و ۱۴۰۱ واحد اوره را در سرویس قرار گیرد. این پروژه را خیلی حساب شده و با هدف داشتن حاشیه سود پایدار برای سهامداران خریدار گردید.
اگر در کدال دقت کرده باشید؛ شرکتهای اوره - آمونیاک و متانول که گازی هستند حاشیه سود بالایی نسبت به شرکت های با خوراک مایع دارند. امیدواریم در سالهای آتی شاهد تاثیر سود پتروشیمی هنگام بر روی سود کل پتروشیمی نوری باشیم.
پروژه دیگر، پروژه شیرین سازی هوی اند است. ظرفیت این واحد در حدود ۲ میلیون تن می باشد.
هوی اند مقدار سولفور بالایی دارد. با توجه به قوانین زیست محیطی که در سطح جهانی است که به ایمیو ٢٠٢٠ موسوم است، تمام کشتی ها مجبور شدند از سولفور پایین استفاده کنند. علاوه بر آن تمام کامیون ها و وسایل گازوئیلی مثل اتوبوسها بایستی سوخت با سولفور پایین استفاده و استاندارد را رعایت کنند. این پروژه را به همین خاطر شروع شده و تاکنون حدود ۵ الی ۶ درصد پیشرفت دارد. مدت اجرای پروژه ۲۸ ماهه است که اگر به بهرهبرداری برسد تولید هوی اند با غلظت ۵۰ppm و ۱۰ppm امکان پذير می شود. که بستگی به خواست مشتری میتوانیم تولید کنیم. این پروژه به خاطر توانایی تولید هوی اند با غلظت ١٠ ppm یک پروژه منحصر به فرد در کشور محسوب میشود. در این پروژه چیزی حدود ۵۴ میلیون یورو سرمایه گذاری شده است.
بازگشت سرمایه این پروژه چه زمانی خواهد بود؟
برگشت سرمایه این پروژه بعد از ۵ الی ۴ سال است ولی صرف نظر از شرایط بازگشت سرمایه قابل قبولی که دارد، یک پروژه خیلی خوب است که باید اجرا شود. حتی اگر برگشت سرمایه اش از نظر اقتصادی معقول نباشد باز هم باید اجرا شود. به این دلیل که ما تولید محصولات مان به صورت موازی است. یعنی اگر در هر کدام از تولید محصولاتمان مشکل ایجاد شود ، تولید بقیه محصولاتمان را تحت الشعاع قرار می دهد. برای مثال اگر نتوانیم هوی اند را بفروشیم مخازن پر میشوند و مجبوریم ظرفیت تولید کل محصولات را پایین بیاوریم.
در این پروژه هوی اند با غلظت خیلی پایین که با قیمت بالاتر والبته مشتری زیادی هم دارد، تولید می شود. با انجام این پروژه ، فروش هوی اند با مشکلات کمتری روبرو خواهد شد. هرچقدرکه کمترین مشکل را برای فروش این محصول داشته باشیم دیگر محصولات را با خیال راحت تری تولید می کنیم .در نتیجه این پروژه از برگشت سرمایه خودش اهمیت بیشتری دارد، علیرغم اینکه برگشت سرمایه اش هم قابل قبول است.
پروژه دیگری هم به نام زیروفلرینگ در حال انجام است. سعی می کنیم هر چه زودتر این پروژه شروع شود. این پروژه، پروژه بسیار خوبی است و با برگشت سرمایه حدود ۲ تا ۳ سال پیش بینی شده است. در واحد پژوهش و فن آوری پروژههای دیگری داریم که هر وقت نتیجه حاصل و پروژه عملیاتی شود اعلام می کنیم.
افزایش سرمایه شرکت چه زمانی نهایی می شود؟
همانطور که در کدال اعلام شده است، شرکت حدود ۲۰۰ درصد افزایش سرمایه دارد که از محل سود انباشته است. البته حدود یک ماهه که در سازمان بورس درحال بررسی است. اشکالات جزئی گرفتند که که این اشکالات بر طرف گردید و قول دادند در اسرع وقت نتیجه را اعلام کنند. اگر مورد تایید سازمان بورس باشد در روزنامه برای مجمع فوق العاده آگهی منتشر و ادامه کار را دنبال میکنیم.
آقای مهندس! بنظر می رسد که سود پتروشیمی های خوراک مایع پایینتر از شرکت های با خوراک گاز است...
بله همینطوره ؛ قانونی که در قانون بودجه به تصویب مجلس شورای اسلامی رسیده است این است که میعانات گازی ارسالی به پتروشیمی ها بر اساس قیمت فوب صادراتی است والان هم با ۹۵ درصد قیمت فوب صادراتی محاسبه می شود. بنابراین اگر دقت کنید شرکت هایی که سوخت مایع مصرف دارند، سودشان کمتر از شرکتهای گازی است. به همین دلیل است که یک توسعه نامتقارن در صنعت پتروشیمی در حال شکلگیری است. تولید محصولاتی مثل متانول، اوره و آمونیاک که ناشی از گاز هستند به سرعت در حال افزایش است و روی محصولاتی که با خوراک مایع تولید می شودکمتر سرمایه گذاری می شود. پتروشیمی نوری آخرین واحد ساخته شده آروماتیک در کشور می باشد و بعد از آن هیچ شرکت دیگری در زمینه تولید محصولات آروماتیک سرمایه گذاری نکرده است ، به این دلیل که تولید آروماتیک به خودی خودمقرون به صرفه نیست. به همین دلیل هم اگر در آینده یک مشکلی در روند تولید برای این شرکت ایجاد شود این احتمال وجود دارد که برای ادامه تولید بیش از ۱۰۰۰ واحد صنعتی که بطور مستقیم یا غیر مستقیم وابسته به تولید این شرکت هستند، محصولات آروماتیک را از کشورهای دیگر وارد کنند.
بنابراین گران بودن خوراک مایع دلیل بر عدم توجیه در سرمایه گذاری در این بخش است؟
بله همینطور است.گران بودن قیمت خوراک مایع تنها عامل عدم توسعه شرکتهای پتروشیمی خوراک مایع است. اگر صرفه اقتصادی داشت سرمایهگذاری میشد. اگر کدال را ملاحظه کنید متوجه خواهید شد که حاشیه سود شرکتهای گازی بالای ۳۰ درصد است. اما شرکت های مایع اگر خیلی خوب عمل کنند حدود ۱۰ تا ۱۵ درصد سود خواهند داشت. می توانید این موضوع را با مراجعه به سایت کدال و چک حاشیه سود شرکت های با خوراک مایع مثل اراک، بوعلی سینا و بندر امام بررسی نمایید.
جایگاه آروماتیک ایران در میان سایر پتروشیمی های دنیا چگونه است؟
تولید ایران در مقایسه با تولید آروماتیک در کل جهان در رده خیلی پایینی قرار دارد. شاید چیزی کمتر از دو درصد کل آروماتیک دنیا را تولید می کنیم. عمدتاً چین و کشورهای عربی تولید کنندگان بزرگ آروماتیک هستند. چین و ژاپن برای تولید آروماتیک، مواد پتروشیمی و مصارف دیگر، میعانات را از ایران میخرند. شاید برای آنها به صرفه باشد.
یک دلیل خیلی مهمی وجود دارد این است که ساختن پلنت آروماتیک به تنهایی صرفه اقتصادی ندارد.
قبل از واگذاری شرکتهای پتروشیمی ، شرکتهای نوری ، جم و پارس در کنار یکدیگر ساخته شدند و برآیند سود حاصل از این سه شرکت احداث واحدهای آروماتیک را توجیه می کند حاشیه سود پارس و جم نسبتا خوب و حاشیه سود نوری خیلی کم است و برآیند سود سه شرکت با هم سود قابل قبولی است. در همه جای دنیا این سه پلنت کنار هم دیگر ساخته می شوند. در بندر امام و در خیلی از کشورها هم به همین شکل است. این سه پلنت در کنار یکدیگرند و احداث یک پلنت آروماتیک به خودی خود اقتصادی نمی باشد.
اگر پیشینه واگذاری این شرکتها را ملاحظه نمایید، متوجه می شوید که در راستای خصوصی سازی ، ابتدا شرکتهایی که خیلی پرسود بودند توسط افراد حقیقی و شرکتهای خصوصی خریداری شدند. آروماتیکها در آخرین مراحل خصوصی سازی واگذار شدند. به همین جهت برای متقارن سازی تولید محصولات پتروشیمی بهتر است شرکت ملی صنایع پتروشیمی مجوز واحدهای الفین ،استایرن و آروماتیک را بصورت یک مجوز و نه بصورت مجزا صادر نماید.
موافق این گفته که پتروشیمی های بر پایه خوراک مایع نباید توسعه یابند،هستید ؟
اگر به تنهایی نگاه کنیم بله منطقی است. اما ایران از نظر ذخایر گازی دومین کشور جهان است. پتروشیمی از گاز، خیلی تمیز تر و مقرون به صرفه تر از پتروشیمی از مایع است. ماهم از نظر ذخایر گازی بسیار غنی هستیم. قطعاً تبدیل گاز به مواد پتروشیمی به صرفه تر است. کاملاً درست است که روی این مسئله سرمایهگذاری شود اما باید متقارن نگاه کرد. ما دو درصد آروماتیک جهان را تولید میکنیم. مثلاً چین تولید عمده آروماتیک جهان را دارد. این کار برایش مقرون به صرفه است چون هیچ وقت یک واحد آروماتیک را نمی سازد. آنها گاز ندارند و میعانات را از ما می گیرند. آنها زنجیره تولید شان را کامل می کنند. این زنجیره تولید هر چقدر پایینتر برود قیمت محصولات آن به صورت تصاعدی رشد می کند. مثلاً در حال حاضر قیمت سی اف آر چین بنزن حدود ۴۸۰ دلار ارزش دارد و قیمت زنجیره بعدی بنزن یعنی استایرن مونومر حدود ۹۰۰ الی ۱۰۰۰ دلار است. زنجیره بعدی استایرن منومر یعنی پلی استایرن خیلی گرانتر است. به همین دلیل آنها خامفروشی نمی کنند و زنجیره تولیدشان را کامل می کنند. ما در همه پتروشیمی ها مثل آروماتیک، متانول و غیره خام فروشی میکنیم. درست است که خام فروشی نسبت به میعانات گازی و گاز طبیعی یک مرحله ارزش افزوده بیشتری دارد اما باز هم خامفروشی است. باید زنجیره تولید را تکمیل کرد و به جایی رسید که قیمت محصولی مثل پلی کربنات به تنی ۱۲ هزار دلار می رسد. باید زنجیره را کامل کنیم و به صورت یک پکیج موافقت اصولی دهیم . این کار می بایست با کمک دولت انجام شود.
در زمینه HSE و رعایت موارد ایمنی و جلوگیری از حوادث احتمالی چه اقداماتی انجام شده است؟
در این شرکت در تمام حوزه ها از جمله HSE به صورت فرایندی عمل می شود. یعنی مثلاً در حوزه HSE فرایندهای محیط زیستی، ایمنی، آتش نشانی، بهداشت، پدافند غیر عامل وPSM را داریم که تحت یک الگوریتم سیستماتیک و نظام مند کار میکنند. این الگوریتم، الگوریتم بروزی در دنیا است. با استفاده از این الگوریتم کلیه فرایندها از جمله HSE با ردیابی و رصد شاخصهای مربوطه بصورت روتین و در بازههای زمانی معین اندازه گیری و تجزیه و تحلیل می شوند.
برای رسیدن به شاخصهای مورد نظر برنامه های عملیاتی تعریف شده است پروژه PSM در زمینه ایمنی فرایند. پروژه زیروفلرینگ در زمینه زیست محیطی از جمله برنامه های عملیاتی در حوزه HSE می باشد. همچنین در حوزه مسئولیت اجتماعی، هر دو سال یکبار یک گزارش مسئولیت اجتماعی هم تولید و منتشر می کنیم که در آن فعالیتهای شرکت در حوزه مسئولیت اجتماعی منعکس می شود. گزارش این شرکت در سال ۱۳۹۸ منجر به کسب دریافت تندیس طلایی مسئولیت اجتماعی در چهارمین همایش مسئولیت اجتماعی صنعت نفت کشور گردید.