ایران قصد دارد تا سال ۱۴۰۰ ظرفیت تولید محصولات پتروشیمی خود را به ۱۰۰ میلیون تن برساند. در برنامه ششم توسعه، برای افزایش صاردات غیرنفتی، حساب ویژهای رو بخش پتروشیمی باز شده است. برای رسیدن به این هدف، باید بازار پتروشیمی دنیا به طور دقیق شناخته شود، چرا که شواهد حاکی از تغییرات اساسیِ در حال وقوع در این بازار است.
به گزارش آژانس رویدادهای مهم نفت و انرژی " نفت ما " ، بنا به گفتههای مدیرعامل شرکت ملی صنایع پتروشیمی قرار است در قالب برنامه ششم ۴۰ میلیارد دلار سرمایه در بخش پتروشیمی جذب و ۳۰ طرح جدید اجرا شود.
طبق برنامهریزیها در سال جاری، ۷ طرح پتروشیمی مورد بهرهبرداری قرار خواهد گرفت و ظرفیت تولید محصولات پتروشیمی به ۷۲ میلیون تن در سال خواهد رسید.
این برنامهریزیها در حالی صورت گرفته که احتمالاً تا چند سال آینده چهره بازار پتروشیمی در دنیا تغییراتی اساسی خواهد کرد.
نفت و گاز شیل که ابتدا چهره بازار نفت و گاز را تغییر دادند و به مازاد عرضه و کاهش شدید قیمتها در این دو بازار دامن زدند، حالا در حال تغییر چهره بازار محصولات پتروشیمی نیز هستند. پیشبینی میشود که این تغییر چهره و اشباع بازارِ برخی از محصولات پتروشیمی نظیر پلیاتیلن در چند سال آینده، عملاً محقق شود.
تنها یکی از میادین گاز شیل آمریکا به نام میدان مارسلوس در حال حاضر ۱۵ میلیارد فوت مکعب در روز گاز تولید میکند که تقریباً دو برابر کل مصرف گاز بریتانیا است! وفور گاز باعث شده تا صنعت پتروشیمی آمریکا یک مزیت عمده به دست بیاورد که آن دسترسی به خوراک ارزان و کافیِ گازی است. نیم یا بیش از نیمی از هزینه تولید محصولات پتروشیمی، مربوط به خوراک مصرفشده در واحدهای پتروشیمی (هزینه مواد خام) است که آمریکاییها در این زمینه به یک مزیت بزرگ دست یافتهاند.
در حالی که صنعت پتروشیمی ایران در سالیان گذشته نتوانسته سرمایه بزرگی جذب کند، صنعت پتروشیمی آمریکا از سال ۲۰۱۰ تاکنون ۸۵ میلیارد دلار در پروژههای پتروشیمیاییِ تکمیلشده یا در حال ساخت، سرمایهگذاری کرده است! پیشبینی شورای شیمی آمریکا این است که میزان این سرمایهگذاریها تا سال ۲۰۲۲ به ۱۲۴ میلیارد دلار برسد.
سرمایهگذاریهای جدید درآمریکا به احتمال قوی حجم زیادی از محصولات پتروشیمی را روانه بازارهای مختلف خواهد کرد و این امر به وجود مازاد عرضه در بازارها، کاهش قیمتها و عدم توجیه ساخت برخی از مجتمعهای پتروشیمی دامن خواهد زد.
برنامهریزان پتروشیمی باید در برنامهریزی و محاسبات خود، تغییرات در حال وقوع را مدنظر قرار دهند. ممکن است صادرات برخی از محصولات پتروشیمی تا چند سال آینده دیگر صرفه اقتصادی نداشته باشد؛ پس باید تدبیری اندیشیده شود تا این محصولات به خوراک واحدهای پاییندستی در داخل کشور تبدیل شود.
دولت قصد دارد مناطق جدیدی برای توسعه صنعت پتروشیمی ایجاد کند. در این حوزه نیز باید به تغییرات عمیقِ در حال وقوع توجه شود.
در کل، صنعت پتروشیمی چه در حوزه سیاستگذاری و چه در حوزه برنامهریزی به توجه و درنظر گرفتن این تغییرات نیاز جدی دارد.
منبع: نکو نیوز