رابطه افزایش و کاهش قیمت جهانی سوختهای فسیلی با استفاده از سوختهای جایگزین

به گزارش آژانس رویدادهای مهم نفت و انرژی " نفت ما " ، مثلا پژوهشگران در حال طراحی و ساخت سامانه ای هستند که برق ساکنان خانه های اطراف بزرگراهها را از تردد خودروها تامین می نماید. همچنین، تعدادی از محققان از خودروها با عنوان نیروگاههای تولید برق آینده یاد می کنند، چرا که کارایی تولید انرژی الکتریسیته در خودروها، بسیار بیشتر از نیروگاههای کنونی است. مثلا 500 خودرو می توانند در مجموع 40 مگاوات برق تولید کنند. این عدد برای تامین برق مورد نیاز یک شهر 30000 نفری کافیست. اما به این نکته توجه کنید که در صورت تامین انرژی مورد نیاز خودروها از اشعه خورشید، این فرآیند چقدر پاک خواهد بود! نتایج یک مطالعه سه ساله مورد حمایت اتحادیه اروپایی و با مشارکت غول خودروسازی ولوو نشان می دهد که این پیشنهاد عملی و قابل اجرا است. از سوی دیگر، استفاده از فیبرهای کربنی در خودروها به همراه بهره گیری از نانو ماده ها در ساخت باتری خودروها که سبک تر بوده و فضای کمتری اشغال می کنند، از دیگر پیشنهادهای در حال بررسی می باشد. البته هیچ یک از این پیشنهادات، به تغییر در سامانه های پیشرانه موتورهای درون سوز و یا کاهش مصرف سوختهای مایع در خودروها منجر نشده است. اما کارشناسان در دو دهه اخیر توانسته اند گامهای بزرگی برای بهبود کارایی مصرف سوخت در خودروها، بالا بردن کیفیت سوخت مصرفی و تغییر نگرش در حمل و نقل به ویژه در کشورهای پیشرفته بردارند.صنعت نفت که در همه سالهای گذشته تمرکز خود را بر بخش بالادستی متمرکز نموده بود اعتقاد داشت که با افزایش تعداد خودروها، تقاضا برای بنزین و گازوییل نیز افزایش خواهد یافت. اما صنعت حمل و نقل که بزرگترین مصرف کننده انرژیهای فسیلی محسوب می شود، در سایه بالا رفتن کارایی مصرف انرژی خود می تواند بر اقتصاد شرکتهای حوزه انرژی، تاثیرات چشمگیری بر جای گذارد.پیش بینیهای درازمدت سازمان کشورهای صادرکننده نفت (اوپک) در مورد بازار انرژی که سال گذشته منتشر شد، نشانگر آنست که سوختهای جایگزین و بهبود کارایی مصرف انرژی، دو عاملی هستند که رشد تقاضای نفت در بخش حمل و نقل را محدود خواهند نمود. هرچند باید به این نکته توجه نمود که سهم بخش حمل و نقل از سبد مصرف سوختهای فسیلی در افق سال 2035 ، از 57 درصد کنونی به 60 درصد خواهد رسید. بدین ترتیب، برای راندن خودروها در سال 2035 ، با 5 میلیون بشکه در روز افزایش مصرف بنزین و گازوئیل، ما در هر روز 55 میلیون بشکه سوخت مصرف خواهیم کرد. اما فراموش نکنید که کشورهای در حال توسعه را باید عامل اصلی این افزایش دانست. تعداد خودروهای در حال حرکت در کشورهای توسعه یافته تا سال 2035 ، از افزایشی بسیار اندک برخوردار خواهد بود، اما در مقابل، تعداد خودروهای در حال حرکت در کشورهای در حال توسعه از 235 میلیون خودروی کنونی، در سال 2035 به بیش از یک میلیارد خودرو افزایش پیدا می کند. پیش بینیها حاکی از آنست که در سال 2035 ، تعداد خودروها به ازای هر 1000 نفر در این کشورهای در حال توسعه، از 44 خودرو به 151 خودرو افزایش می یابد. هرچند این عدد، همچنان فاصله زیادی با کشورهای توسعه یافته خواهد داشت. در این میان، باید به یک نکته دیگر توجه نمود: با افزایش قیمتهای جهانی سوخت فسیلی، سرمایه گذاری در بخش روشهای بهبود کارایی مصرف سوخت، استفاده از سوختهای جایگزین و تغییر فرهنگ شهرنشینی و کاهش فاصله محل کار و سکونت، افزایشی پرشتاب می گیرد و در مقابل، با کاهش قیمتها، از جذابیت اقتصادی این فناوریها و راهکارها، کاسته می گردد. در این شرایط، نگرانیها در مورد گسترش فاجعه تغییر اقلیم بر توسعه رویکرد به روشهای کاراتر مصرف سوخت افزوده است. به علاوه، دوره استفاده از خودروی شخصی برای رفت و آمد روزانه از حومه شهرها به محل کار و برعکس در پایان روز، به اتمام رسیده است. مقررات دولتها نیز ما را به سوی اقتصادی کاراتر و سبزتر در بخش انرژی سوق داده است. محبوبیت فزاینده فناوریهای کارایی سوخت به نظر می رسد مهمترین مزیت روشهای افزایش کارایی سوختهای فسیلی را باید همچنان در انگیزه های اقتصادی جستجو نمود. هرچند همچنان آمریکایی ها و اروپایی ها در این زمینه نسبت به سایر کشورها به ویژه چین، پیشگام هستند. چینی ها نیز در نظر دارند تا در سال 2020 ، مصرف سوخت خودروهای سبک خود را به 5 لیتر در هر 100 کیلومتر کاهش دهند. نرخ مشابه برای آمریکایی ها در افق سال 2025 ، 4.3 لیتر در هر 100 کیلومتر خواهد بود. ژاپنی ها که پیشرو در این بخش محسوب می شوند در سال آینده به میانگین 5.95 لیتر دست می یابند. اتحادیه اروپایی نیز در افق سالهای 2015 و 2020 مصرف 5.2 و 3.8 لیتر سوخت در پیشرانه های خودروهای تولیدی خود را برنامه ریزی کرده اند. با وجود اهمیت نقش مقررات دولتها در زمینه بهبود کارایی مصرف سوخت، باید دانست که در غرب، تغییر نگرش شهروندان باعث گردیده که مفهوم استفاده از خودرو برای جابجایی دگرگون شود. مثلا در ایالات متحده، مسافت طی شده توسط افراد در انواع جاده های درون شهری و برون شهری در فاصله سالهای 2005 تاکنون، حدود 9 درصد کاهش یافته است. خریدهای اینترنتی، استفاده بیشتر از مترو و راه آهن و شبکه های روزآمد حمل و نقل ریلی و افزایش تعداد دوچرخه سواران به همراه تمایل بیشتر افراد برای زندگی در شهرها از مهمترین دلایل این کاهش محسوب می شود.از سوی دیگر، هم اینک به صورت میانگین هر خودروی آمریکایی با مصرف یک گالن سوخت 24.8 مایل مسافت می پیماید. این رقم نسبت به شش سال پیش، 4.7 مایل افزایش یافته است.به علاوه، آمریکایی ها نسبت به یک دهه قبل، خودروهایی کوچک تر و سبک تر دارند، مسافت کمتری را رانندگی می کنند و سوخت کمتری نیز می سوزانند. احتمالا شما می دانید که 72 درصد انرژی تولید شده به دنبال مصرف سوخت در خودروها به گرما تبدیل می شود. گفته می شود بر اساس اطلاعات منتشر شده توسط آژانس بین المللی انرژی تا سال 2020 ، کارایی مصرف سوخت در موتورهای بنزینی 15 درصد، در موتورهای گازوئیلی 28 درصد و خودروهای هیبریدی 44 درصد افزایش خواهد یافت. خودروهای برقی؛ میهمانان جدید شبکه حمل و نقل کارشناسان معتقدند استفاده از خودروهای برقی در شهرهای کوچک به ویژه به دلیل مسافتهای اندک در رفت و آمدهای شهری، می تواند فراگیرتر از شرایط کنونی شود. با وجود سهم اندک کنونی این خودروهای پاک و غیرآلاینده، احتمالا آینده بهتری برای این خودروها پدیدار خواهد شد. هرچند در مورد آینده صنعت خودرو، همچنان تردیدهای زیادی وجود دارد. اما با وجود پیش بینی افزایش سهم سوختهای فسیلی در سبد انرژی دنیا و کاهش نسبی قیمت نفت خام و گاز طبیعی در ماههای اخیر، همچنان در مورد سهم هر نوع خودرو در شبکه حمل و نقل در سالهای فرارو باید به انتظار بنشینیم. منبع: ماهنامه عصرکیمیاگری