تنگه هرمز به عنوان یکی از آبراهه های استراتژیک در ترانزیت نفت و گازی جهان مطرح است و کنترل آن برعهده ایران قرار دارد. این گذرگاه دومین تنگه بین‌المللی شلوغ دنیاست که براساس برآوردها در سال ۲۰۰۶ محل عبور روزانه حدود ۱۶٫۵ تا ۱۷ میلیون بشکه نفت خام، معادل ۴۰درصد کل نفت حمل‌شده توسط نفت‌کش‌ها و نزدیک به ۲۵ درصد کل عرضه جهانی نفت به‌شمار می‌رود.
۰
تاریخ انتشاريکشنبه ۱۷ خرداد ۱۳۹۴ - ۰۷:۳۹
کد مطلب : ۲۵۰۶۷
طرح نفتی عربستان برای ایجاد تنش در خاورمیانه
تنگه هرمز حذف‌شدنی نیست
از طرفی تمدید سقف اوپک بر ظرفیت تولید ٣٠ میلیون بشکه در روز که خوشایند کشورهایی مانند عربستان و عراق است، که سهم ایران را در زمان تحریم ها از آن خود کرده اند، تأثیری روی مذاکرات با ایران بر سر ورود شرکت‌های بزرگ نفتی به کشور نداشته است، چراکه آنها به توافق ایران و ١+٥ خوشبین هستند و برای آینده خود برنامهریزی میکنند. به این دلیل اخباری مبنی‌بر مذاکرات شرکت‌های بزرگ نفتی و گازی برای ورود به بازار ایران و سرمایه‌گذاری در زیرساختهای نفت و گاز به گوش می‌رسد. اخیرا خبری مبنی‌بر بازگشت شرکت نفت توتال فرانسه و شرکت نفتی چندملیتی شیل منتشر شده است که نشان از تمایل وافر کشورهای غربی به سرمایه‌گذاری در ایران دارد.
توتال مشتری گاز ایران شد
همچنین معاون وزیر نفت از مذاکره با شرکت بوتاش ترکیه، توتال، تکنیپ، سوئز انرژی و شرکت نفت فرانسه، در پاریس خبر داد و گفت: فرصت‌های جدید سرمایه گذاری در صنعت گاز ایران به فرانسویها معرفی شد. به گزارش مهر، هم‌زمان با برگزاری بیست‌وششمین کنفرانس جهانی صنعت گاز در پاریس، مسئولان شرکت ملی گاز ایران با مقامات و مدیران ۱۵ شرکت بزرگ نفت و گاز فرانسه دیدار و گفت‌وگو کردند. حمیدرضا عراقی، معاون وزیر نفت، با تأیید انجام این مذاکرات گازی، از معرفی و تشریح فرصت های جدید سرمایه گذاری در صنایع گاز ایران در پنج حوزه پالایش، انتقال، توزیع، ذخیرهسازی و تجارت گاز طبیعی برای شرکت‌های فرانسوی خبر داده است. مدیرعامل شرکت گاز همچنین با اشاره به برگزاری جلسه با اتحادیه کارفرمایان فرانسه (MEDEF) در پاریس، اظهار کرد: با هماهنگی سفارت ایران، ۱۸ طرح و پروژه بزرگ صنعت گاز ایران، همچون خط لوله گاز نهم و یازدهم سراسری و ادامه خط هفتم سراسری، طرح‌های ذخیرهسازی برای سرمایه گذاری معرفی شده است. این مقام مسئول با بیان اینکه استقبال بسیار خوبی از حضور ایران در کنگره جهانی گاز و نمایشگاه شده است، تبیین کرد: در این جلسه ها روشهای سرمایه گذاری BOO، BOT و سرمایه گذاری مستقیم برای شرکت‌های فرانسوی تشریح شد. این در حالی است که پیش از این پاتریک پویانا، مدیرعامل توتال، به احتمال بازگشت این شرکت به تعامل با ایران اشاره کرده و گفته بود: سابقه همکاری طولانی‌ای با ایران در حوزه انرژی داریم و بسیاری از پروژه ها را تاکنون با همکاری ایران به پایان رساندهایم. بنابراین بازگشت ما به ایران امکان‌پذیر است، اما ابتدا باید ببینیم که در صحنه سیاسی چه اتفاقی خواهد افتاد. علاوه‌براین، در حاشیه برگزاری بیست‌وششمین کنفرانس جهانی صنعت گاز در پاریس، دو نفر از هیأت ایرانی به عنوان رئیس کمیته تخصصی و عضو کمیته برگزاری سه سال آینده این کنفرانس جهانی انتخاب شدند.
دیدار یک هیأت از شرکت نفتی شیل با وزیر نفت
از سویی یک هیأت از شرکت چندملیتی نفتی شیل امروز با زنگنه، وزیر نفت، دیدار می‌کند. به گزارش فارس، این هیأت مذاکرات متنوعی با وزیر نفت ایران در زمینه‌های نفت، گاز و پتروشیمی خواهد داشت. شرکت نفتی شیل بابت خرید نفت و میعانات گازی دو میلیارد دلار به ایران بدهی دارد که به‌دلیل وضع تحریم‌ها این بدهی را پرداخت نکرده است و مسئولان شرکت شیل می‌گویند تا پیش از برداشته‌شدن تحریم‌ها نمی‌توانند این بدهی را پرداخت کنند، چنان‌که ایران با این پول که در حساب‌های اروپایی بلوکه شده است، حتی نتوانست دارو و اقلام اساسی مورد نیاز کشور را وارد کند. همچنین شیل جز انجام برخی سرمایه‌گذاری‌ها، برای اجرای بعضی طرح‌های بزرگ نفت و گاز، ازجمله احداث واحدهای LNG و JTL (پتروشیمی تولیدکننده فرآورده‌های نفتی از گاز) با ایران وارد مذاکره شده است که به دلیل پیش‌بینی هزینه‌های بالای این طرح‌ها این مذاکرات به سرانجام نرسید.
آغاز واردات نفت ایران توسط روسیه از هفته جاری
در ادامه خبرهای اوپک، وزیر نفت با اشاره به توافق ایران و روسیه، برای مبادله نفت در برابر کالا، ابراز امیدواری کرد هفته جاری واردات نفت ایران توسط روسیه آغاز شود. به گزارش تسنیم، وزیر نفت ایران ابراز امیدواری کرد مبادله نفت در برابر کالا بین ایران و روسیه اوائل هفته جاری آغاز شود. بیژن نامدار‌زنگنه که هفته گذشته در گفت‌وگو با ریانووستی سخن میگفت، افزود: «ما امیدواریم هفته آینده نخستین واردات نفت ایران توسط روسیه انجام شود. لازم است ببینیم روسیه به چه میزان نفت وارداتی ایران نیاز دارد».سرگئی ریابکف، معاون وزیر خارجه روسیه، اواسط آوریل گذشته از درجریان‌بودن اجرای توافق مبادله نفت در برابر کالا بین ایران و روسیه خبر داده بود. به گفته وی، در چارچوب این توافق روسیه به ایران گندم و برخی تجهیزات و مصالح ساختمانی صادر می‌کند. در این راستا «شرق» بر آن شد دیدگاه های صاحبنظران حوزه نفت و انرژی را که در گفت‌وگو با خبرنگار این حوزه مطرح شد، منتشر کند.
حسین آفریده، رئیس پژوهشکده نفت، گاز و پتروشیمی دانشگاه صنعتی امیرکبیر: ایران به بازار نفت جهان کوتاه مدت نمی نگرد
هرچند تمدید سقف اوپک اکنون به‌نفع عربستان و عراق است، اما ایران به بازار نفت جهان، کوتاه مدت نمینگرد، بنابراین برنامه‌های آتی وزارت نفت مبتنی بر افزایش ظرفیت تولید در بازه زمانی یک سال به بالاست؛ ازاین‌رو ایران قصد دارد سهم خود را از بازار نفت جهان به پیش از تحریم‌ها بازگرداند، چراکه عربستان و عراق تنها به‌دلیل تحریم‌ها و فرصت‌های ایجادشده توانسته بودند سهم خود را افزایش دهند، بنابراین بازپسگیری این سهم حتی از دید اعضای دیگر اوپک نامعقول نبوده و حق ایران است؛ زیرا سالیان سال، ایران یکی از اعضای اصلی اوپک به‌حساب میآمد. از سویی وضعیت اقتصادی جهان نامعلوم است و ممکن است در سال‌های آتی رشد اقتصادی جهان افزایش یابد یا یکی از کشورهای صادرکننده نفت دچار بحران شود که هر دو، فرصت‌هایی طلایی برای افزایش سهم ایران محسوب می‌شوند. بر این اساس پس از امضای توافق میان ایران و ١+٥، قطعا ایران به سرعت خواهد توانست سهم خود را بازیابد و حتی می‌توان انتظار داشت تا پایان سال جاری، ایران به تمامی سهم گذشته خود دست یابد. همچنین شرکت‌های خارجی نیز که پیش از این با ایران همکاری داشتند، بی وقفه وارد مذاکره با ایران خواهند شد و این‌بار آمریکا نیز پا به میان می‌گذارد. از سویی اخباری مبنی بر تغییر مسیر ترانزیت محموله‌های نفت و گاز به گوش می‌رسد که اگر چنین امری رخ دهد، نفع و ضرری برای ایران نخواهد داشت، اما برای کشورهای عربی و غرب چنین امری به صرفه نخواهد بود. پیش از این نیز عربستان اقدام به انتقال این مسیر به دریای سرخ کرده بود و تنها توانست بخشی از ترانزیت خود را انتقال دهد؛ زیرا برای این کشور بسیار پرهزینه خواهد بود که حجم حدود ١٠ میلیون بشکه در روز را از شرق به غرب کشور منتقل کند. این امر تنها برای ایجاد تنش در خاورمیانه به‌دلیل ناخشنودی از توافق ایران و ١+٥ برای این کشور، کاربرد دارد.
حسین امیری‌خامکانی، سخنگوی کمیسیون انرژی مجلس:حذف تنگه هرمز هم هزینه‌بر است هم سخت
سالهاست که مباحثی در مورد جابه‌جایی صادرات نفتی از مسیری غیر از تنگه هرمز مطرح می‌شود، اما از نظر اقتصادی این جابه‌جایی هزینه‌بر است ضمن اینکه از نظر عملیاتی نیز چنین کاری راحت نیست و به این آسانی‌ها نمی‌شود جایگزینی برای تنگه هرمز پیدا کرد. انتشار بحث‌هایی در این مورد صرفا در حد حرف است و در شرایط فعلی از نظر فنی چنین کاری سخت است. اگر به فرض محال چنین اتفاقی هم بیفتد، مصرف‌کنندگان هم متضرر می‌شوند. درست است که تحریم‌ها هنوز لغو نشده، اما باید گفت که ساختار تحریم‌ها فروریخته ضمن اینکه در دوسال گذشته و از طریق مسیر مذاکرات ایران با کشورهای غربی، این مسئله به‌خوبی نشان داده شده که تحریم‌ها ظالمانه است و هم‌اکنون بسیاری از شرکت‌های کلان نفتی به این نتیجه رسیده‌اند که تحریم‌های اعمال شده بر ایران سیاسی است و در انتظار تعامل با ایران هستند بنابراین ساختار و فشار تحریم‌ها به شدت قبل بازنمی‌گردد و می‌توان به راهکارهایی برای افزایش سهم ایران اندیشید. ایران در مقطعی دچار مشکل شد و برخی کشورهای عربی از محل همین مشکلات، توانستند سهم‌های ایران را در دست بگیرند درحالی‌که اعضای اوپک باید همدیگر را در چنین شرایطی درک کنند چون در غیر این صورت، فلسفه وجودی سازمان زیر سؤال می‌رود. آقای زنگنه، وزیر نفت، دیپلماسی خاص خودشان را برای افزایش سهم ایران پیاده کردند که این قضیه در مقابل سیاسی‌کاری‌های کشورهایی مثل عربستان، نمی‌تواند بی‌تأثیر باشد. درکل اعضای اوپک باید به سمتی بروند که با مدیریت مسائل، از کاهش قیمت‌ها جلوگیری کنند.
حمید حسینی، عضو هیأت‌مدیره اتحادیه صادرکنندگان فراورده‌های نفت، گاز و پتروشیمی ایران:باید به جنگ سهمیه‌ها برویم
روزانه ٥٠ میلیون بشکه نفت از طریق دریا و بین کشورها جابه‌جا می‌شود که از این میزان، صادرات ٢٠ میلیون بشکه نفت از طریق خلیج‌فارس صورت میگیرد. اگرچه برخی کشورها به‌دنبال این هستند که به‌نوعی موقعیت استراتژیک تنگه هرمز را کاهش دهند، اما امکان جابه‌جایی تنگه هرمز به این سرعت وجود ندارد ضمن اینکه نمیتوان به این راحتی ها اهمیت تنگه هرمز را از بین برد و اساسا این امر امکان‌پذیر نیست. البته برخی کشورها سعی کردند مسیرهای جایگزین برای تنگه هرمز پیدا کنند؛ مثل امارات که توانسته با وصل خط لوله به دریای عمان، بخشی از صادرات نفت را از این محل انجام دهد و عربستان هم بخشی از صادرات خود را از طریق دریای سرخ انجام میدهد، اما بااین‌حال هیچ کشوری موافق بسته‌شدن تنگه هرمز نیست. به‌هرحال مباحث مبنی‌بر جابه‌جایی و یافتن مسیرهای جایگزین برای تنگه هرمز، نوعی جنگ رسانهای و تبلیغاتی است چون در عمل و اجرا چنین کاری ساده نیست. از سال گذشته عربستان به‌همراه کشورهای عربی، سیاست جنگ قیمتی را راه انداختند تا سهم اوپک کاهش پیدا کند که این سیاست تا حدودی جواب داد، اما اگرچه بازار تا حدودی متعادل شده و قیمت‌ها به بالای ٦٠ دلار رسیده، اما بازار همچنان دچار تلاطم است. بااین‌حال اعضای اوپک پیش‌بینی کردند که قیمت ها بهبود پیدا کند. در مورد درخواست وزیر نفت از اعضای اوپک برای افزایش سهم ایران نیز باید گفت که این اقدام زنگنه دیپلماتیک است، اما کسی حاضر به چنین کاری نیست چون هم‌اینک جنگ بین بازارها و بر سر کسب سهم حاکم است. هیچ کشوری به خاطر روابط سیاسی حاضر نیست سهم خود را واگذار کند بنابراین این ما هستیم که با چند ابزار باید به جنگ سهمیه‌ها برویم. اول آنکه میتوانیم در قراردادهایی که با شرکتهایی مثل توتال یا شیل امضا میکنیم در ازای پرداخت نفت‌خام مان و عرضه آن به بازارهای جهانی، پروژههای توسعه ای را واگذار کنیم. دوم آنکه میتوانیم به جنگ قیمتی با کشورهای رقیب مثل عربستان، روسیه و عراق برویم و با قیمت گذاری تهاجمی و اعطای تخفیفات بالا، بازار دیگر رقبا را به‌دست بگیریم. سوم اینکه ما میتوانیم با پرداختهای مدت دار، سهم بازار را کسب کنیم یا اینکه در قبال خرید نفت، از کشورها کالا خریداری کنیم. به احتمال زیاد تا زمستان، فضا برای لغو تحریم نفت ایران فراهم می‌شود و به‌همین‌دلیل باید از الان به فکر کسب سهم باشیم. منبع: روزنامه شرق
۵
افزایش مشکلات در پتروشیمی دماوند! 
(۱۰ نظر)
(۱۰ نظر)
